2022 yılına ait tarımsal destek ödemelerine ilgili Reisicumhur Kararı, Resmi Gazete’da yayınlandı. Buna bakarak; Türkiye Ekincilik Havzaları Istihsal ve Sübvansiyon Modeli kapsamında buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale üzere dekar başına 75 lirası mazot, 46 lirası basılmış almak için 121 liralık destek sağlanacak. Yaş öz üreticilerine kilo başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Organik matbua ve organik tarım ile ongun ekincilik desteklerinde ise çoğalma yapılmadı. Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.

“2022 Yılında Yapılacak Zirai Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Matbu ve Sertifikalı Tohum Tasarruf Desteklerine İlişkin Cumhur Reisi Kararı”, Resmi Gazete’birlikte yayınlandı. Değişmeyen, 1 Karı 2022 tarihinden etkin olmak amacıyla bugün itibariyle yürürlüğe girdi.

Buna göre, Çiftçi taşıt Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere dekar başına buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale üzere 75 lirası süt ve 46 lirası matbu kalkışmak üzere mecmu 121 lira destek verilecek.

EN YÜKSEK ÖDEME CEHRE VE ÇELTİKTE

Dekar başına sunma faziletli destek ödemesi pamuk ve çeltikte olacak. Buna bakarak, cehre ve çeltik üretenlere dekar başına 250 lira süt ve 21 teklik gübre desteği olmak için toplamda 271 liralık; nohut, ark fasulye ve yasmık üretiminde dekar başına 75 teklik mazot ve 21 teklik tezek desteği kalkmak amacıyla 96 teklik; patates ve soya fasulyesi üreticilerine dekara 125 teklik motorin ve 21 liralık matbua girmek amacıyla 146 lira; muhit ayçiçeğinde dekara 88 teklik motorin ve 21 lira basılmış desteği almak amacıyla mecmu 109 liralık bindi ödemesi yapılacak.

Dane mısır ve fındık ve diğer ürünlerde süt desteği dekara 62 teklik, matbu desteği 21 teklik kalkmak için 83 teklik, kanolada dekara 88 liralık süt ve 21 liralık gübre desteği kalkışmak için bütün 109 liralık, aspir üzere dekara 76 liralık mazot ve 21 lira matbua kalkmak amacıyla 97 teklik destek ödenecek.

Kuru soğan, yaş çay ve zeytinde dekara 63 teklik mazot ve 21 liralık basma görünmek üzere 84 lira, yemleme bitkilerinde dekara 94 liralık motorin ve 21 liralık matbua desteği ile 115 liralık bindi ödemesi yapılacak.

NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MAZOT DESTEĞİ SAĞLANACAK

Ekincilik destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere dahi destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan ekincilik arazileri amacıyla 38 liralık motorin desteği verilecek.

ORGANİK BASMA DESTEĞİ ARTMADI

İlk yol 2019 yılında ödenmeye başlanan allahsız örgensel-organomineral matbu desteği kapsamında uzvi basılmış kullanan çiftçilere verilen destek miktarı değişmedi. Uzvi matbua kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı amacıyla dekara 20 liralık bindi ödenecek.

TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI

Arazi Çözümleme Desteği, minimal 50 dekar ve gövde tarım arazilerinde, arttırma gelişigüzel 50 dekara kadar tıpkı çözümleme üzere Tarım ve Orman Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş Arazi Analiz laboratuvarlarına analiz başına güzeşte yıl 40 teklik olan destek 50 liraya çıkarıldı.

ORGANİK TARIMDA BINDI ARTIŞI YOK

Üç kategoride ödenen örgensel ekincilik desteğinde herhangi bir artma yapılmadı. Birinci kategoride bireysel yapıt sertifikası ile üretim yapanlara güzeşte sene olduğu üzere dekara 100 liralık, ayrımsız kategoride müstahsil grubu yapıt sertifikasıyla üretim yapanlara 50 liralık ödenecek. İkinci kategoride bireysel nişane sertifikasıyla üretim yapanlara 40, ekip sertifikasıyla istihsal yapanlara 20 lira, üçüncü kategoride ise dekara 10 lira destek ödenecek.

İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI

İyi ekincilik desteklerinde birlikte her artış yapılmadı. Geçen yıl olduğu kadar dolgunca ekincilik uygulamalarında dekar başına 150 liralık ile 10 liralık ortada mütebeddil oranlarda destek ödemesi yapılacak. Arıcılık Anahtar Sistemi ve Uzvi Tarım Bilgi Sistemi’ne mukayyet, organik statüde kâin kovanlar amacıyla arı yetiştiriciliği yapan çiftçilere kovan başına 15 liralık destek verilecek.

ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA

Fındık üreticilerine düz bazlı gelir desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 teklik namına ödenecek. Katı uzvi-organomineral gübre desteği kapsamında dekara 20 teklik terviç ödemesi yapılacak. Anadan Görme zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 liralık destek verilecek.

FARK ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN ELDEN YAŞ ÇAY DESTEĞİ ARTTI

Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek mahsulat için verilecek destekler da tespit edildi. Buna bakarak, 2022 üretim yılında prim desteği olarak adlandırılan ayırt ödemesinde 18 üründen vakit kaybetmeden yaş öz desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Sair ürünlerde bindi artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 üretim yılında olduğu üzere 2022 yılında birlikte muhit gün çiçeği, arık fasulye, nohut, mercimekte kilo başına 50 kuruş destek verilecek. Kütlü pamukta kilo başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, kuş yemi mısırda 3, buğday, rüşvet, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve dane zeytinde 15 kuruş terviç primi ödemesi yapılacak.

SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME FARK ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDE 50 DESTEK ÖDENECEK

Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere verilen ayırt ödemesine arttırma yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar dünya kuş yemi mısıra terviç ödemesi yapılmayacak.

HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA BINDI YOK

Reisicumhur Kararı mucibince, Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Terviç Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin kesim dışında yetiştirilmesi yerinde belirlenen ürünlere motorin, basılmış, fark ödemesi, ensiz içi sertifikalı tohum yararlanma, yem bitkileri ve fındık kayran bazlı gelir desteği verilmeyecek.

YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK

Ekincilik Havzaları Üretim ve Sübvansiyon Modeli kapsamında ağızotu bitkileri desteğinde ÇKS’ye mukayyet arazileri üstünde kaba yemleme söylemek amacıyla çokça yıllık ve yegâne almanak ağızotu bitkileri ekimi yapan üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.

Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına tevessül etmek için korunga amacıyla 90 liralık, bir tane yıllık yemleme bitkileri amacıyla 60 teklik, silajlık ekilişler (karışık/ark) üzere 60 lira, bileşimli çayır otlak üzere 150 liralık, çokça yıllık yemleme bitkilerinde yapışkan olanlar için 90 liralık, arık olanlar amacıyla de 40 lira ve silajlık ekilişler üzere 100 liralık olacak.

Yer altı sularının sıkıntılı seviyede ve su kısıtı olduğunun Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca tayin edildiği havzalarda bu sene ekilen yem bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük için yemleme bitkisi desteğine arttırma yüzde 50 bindi verilecek.

BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA BINDI

Hayvancılık alanında, programlı aşıları evet, 4 ay ve cisim yaşta, ilkine buzağılama yaşı sunma fazla 960 çevrim yahut son iki buzağılama arası bildirme çok 600 devir olan ineklerin doğan buzağıları üzere hayvan başına 500 teklik destek sağlanacak.

Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Ordu, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’dahi doğan buzağılar için arttırma 200 liralık ödenecek.

Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, suni tohumlama sonucu doğan buzağılara arttırma 100 teklik bindi ödenecek.

Buzağı bindi şartlarını karşılayan buzağı başına ödeme ünite miktarlarının 20 başa büyüklüğünde tamamı, 21-100 başa kadar yüzde 75’i, 101-500 mir için yüzdelik 50’si ödenecek.

DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA BINDI

Dişi mandalar için 500 liralık, asıl kütüğüne mukayyet calip mandalar için ilave 300 lira, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 kamer ve üst malaklar için 500 teklik, hamur kütüğüne kayıtlı malaklar üzere bile ilave 300 lira, suni tohumlamadan doğan malaklara antrparantez ilave 500 teklik bindi ödenecek.

Islah gayeli benzin içerik analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen süt kalite kriterlerini sağlayan protez tohumlamadan doğan bozulmamış sütçü yahut toplu soy beher aptal üzere 100 liraya büyüklüğünde destek verilecek.

En beş altı 1 esas, sunma çok 50 mebde düve (manda karışma) alımına birlikte bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı sınırlı ortamında zade ve düve merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzdelik 50’si büyüklüğünde sübvansiyon ödemesi yapılacak.

HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA

Hastalıklardan apaçık işletme desteği, maya boğalar dışındaki 6 kamer vücut yaştaki ayvaz hayvan bilimi dış, kamu sığırlar için hayvan sahiplerine 600 teklik ödeme gerçekleştirilecek.

Ari sığır başına ifa ünite miktarları 500 başa büyüklüğünde bütün, 501 ser ve beden için yüzde 50’sine fiyat mevrut tutarın ödenmesi aracılığıyla uygulanacak. Ayrıca Musaddak Benzen Çiftliği Sertifikası’na topluluk işletmelerdeki apaçık işletme desteği düzlük bilcümle sığırlar amacıyla arttırma 100 teklik bindi verilecek.

Vekillik pusat sistemlerine mukayyet, ev ortamında doğma ve besi süresini tamamlamış koca sığırlarını (camız karışma) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça ırk ve nev bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayan 1-200 mebde için (200 sarrafiye karışma) hayvan başına dönem ve ünite değer üzerinden 500 liralık bindi ödenecek.

ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA DESTEK VERİLECEK

Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, sürücü istihdam desteği, 100 sarrafiye ve üzeri kart koyun direngen varlığına cemaat işletmelere veya çobanlara 12 bin teklik kendisine ödenecek.

Maya koyun-direngen yetiştiricileri birliklerine örgen yetiştiricilerin, Vekillik anahtar sistemlerine kayıtlı deneyli koyun başına 50 lira, kurnaz gâvur başına 50 liralık, bilgili tiftik keçisi başına ilave 20 teklik, göçkün yetiştiricilerine iri koyun gâvur başına arttırma 2 teklik bindi ödemesi yapılacak.

Bir esbak yılın bilgili koyun-direngen desteğini düz ve sübvansiyon yılında deneyli koyun aksi sayısını artıran işletmelere, benzeri geçmiş yılın kuzu ve oğlaklarının, tutma yılında kurnaz koyun, inat vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artım oranını aşmamak kaydıyla efsanevi başına 200 lira bindi ödenecek.

İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE DESTEK

Tiftik ve Yapağı Ekincilik Bey Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) ilişkin kooperatiflere, Maya Kucak Gâvur Yetiştiricileri Birlikleri’ne yahut Bakanlığa kayıtlı yün işleme tesislerine müstahsil makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Kayıt Sistemi (TKS) Veri Tabanı’na kaydettiren üreticilere cedi tiftiğinin kilogramına 70 liralık, sermaye tiftiğin kilogramına 60 liralık, ikincil tiftiğin kilogramına 25 teklik, kontratlı istihsal kapsamında üretilen tiftiğe dahi ilave 10 lira ifa yapılacak.

İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz soy sop sağlayan Koza Ekincilik Komutan Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 teklik, ürettiği gözyaşı ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya ruh alanı kozadan flatürle harir çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına topluluk işletmelere satan yetiştiricilere, gözyaşı kozanın kilogramına 160 teklik ödeme yapılacak.

BİRLİKLERE UNSUR ÜRETİCİLERE ARILI KOVAN BAŞINA 20 LİRA

Vekillik Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı, gestalt birliği düzeyinde örgütlenmiş üretici birlikleri ve/yahut müstahsil birliklerine organ üreticilerine birlikte arılı kapçık başına 30, unsur olmayanlara 20 liralık, Bakanlıktan istihsal izni almış damızlık arı beyi üreticilerinden satın alıp kullandıkları maya arı beyi başına 100 teklik bindi sunulacak.

Bakanlıkça programlanan telkih uygulamaları sonrasında oluşan atıklar amacıyla hayvan sahiplerine, büyükbaş efsanevi atıkları üzere bin 400 liralık, küçükbaş hayvan atıkları amacıyla 250 lira atılmış desteği, efsanevi hastalıkları ile mücadele çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve hırızma uygulamaları üzere uygulayıcılara büyükbaş hayvan başına 2 lira, küçükbaş efsanevi başına ise 1,5 liralık destek ödemesi yapılacak.

ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA BINDI

Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilo karışma, ala üzere kilogram başına 1 liralık, bakir türlere 3 lira, mecbur herkes üretime 2 teklik, kilogram üstü ala yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar lira, midye için kilo başına 50 kuruş destek sağlanacak.

10 bin adede büyüklüğünde kuluçkahane damızlık alabalık desteği balık başına 60 teklik, yer havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilogram karışma kilogram başına 2 liralık verilecek.

HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ

Hayvan kalıtım bilimi kaynaklarının durumunda korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça muteber projeler için yetiştiricilere, büyükbaş koruması amacıyla hayvan başına 1000 liralık, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 lira, sığır pedigrili korumaya bin 200 teklik, öz korumaya kapçık başına 80 teklik, ibrişim kurdu korumaya kilogramda 170 liralık, düzelti programındaki koyun, muannit ve yavrularına umum elinde tashih seçkin sürüde efsanevi başına 150 lira, taban sürüde 100 lira, el elinde manda ıslahı (iri camız), boğa ve sene içinde doğuran anaç mandaya hayvan başına 2 bin teklik, yıl ortamında doğurmayan iri mandaya efsanevi başına 1200 teklik, damızlığa fırlamak için seçilen yerel sığır (düve/kele) hayvan başına bin 500 liralık, damızlığa ayrılmayan için bin 300 liralık, maya ayvaz materyale (koç-teke) hayvan başına elit sürüde 350 lira, aya sürüde 250 liralık bindi sağlanacak.

SERTİFİKALI PATATES TOHUMU KULLANANA 200 LİRA BINDI

Yurt içi sertifikalı sulp tasarruf desteği çerçevesinde dekara aspir için 10 teklik, kanola amacıyla 30 lira, susam için 8 teklik, arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik için 50 liralık, sıska fasulye, yasmık ve yonca için 60 liralık, nohut amacıyla 50 liralık, kumpir için 200 teklik, fiğ, yemleme bezelyesi, korunga ve soya amacıyla 45 liralık, düzlük fıstığı üzere 34 lira ödeme gerçekleştirilecek.

Sertifikalı fide/ağaç kullanma desteği, şam fıstığı, koz, badem, gökçe yemiş ve aronya üzere 400 liralık, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, sarıerik, ekşi kiraz, zeytin, başka yemiş türleri ve asılı (nar ve muz aut) için 280 teklik, sertifikalı çilek fidesi ile bostan tesisi üzere dahi dekar başına 400 lira olacak.

Yurt zarfında sertifikalı evlat üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, sınırlı içinde satışını gerçekleştiren, Bakanlık marifetiyle mezun tohumculuk kuruluşu akseptans edilen ÇKS’ye kayıtlı çiftçilere bu sene ürettikleri mütenevvi sertifikalı tohumluklarla otantik/temel ve üstü tohumluklara birlikte türüne göre kilo başına 0,1-5 liralık yetersiz içi sertifikalı sulp istihsal desteği ödemesi yapılacak.

Sertifikalı aşılı direk başına 0,5 liralık, aşısız ağaç başına ise 0,25 teklik destek sağlanacak.

ÇİFTLİK SAYMANLIK VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ

Kom Muhasebe Bili Zehir Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına devam edilecek ve geçen yıl kayıt altına alınan 6 bin işletmeye, işletme başına 600 lira ödenecek.

Tarımsal yayım ve müşavirlik desteği adına, Bakanlıkça yetkilendirilerek zirai neşir ve müşavirlik hizmeti sunan azade tarım danışmanları ile ziraat odası ve müstahsil örgütlerinde bildirme aşkın 5 tarım danışmanı başlamak için istihdam edilen beherglas tarım danışmanı amacıyla 72 bin liralık ödenecek. Ödemeler bedel 2 dilim halinde gerçekleştirilecek.