Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesindeki “İkinci Efes” olarak nitelendirilen “Aizanoi Antika Kenti”nden güzeşte Kayırıcı Öz’daki (Penkalas) kazıda mermer sıra saati tayin edilerek, çevrim ışığına çıkarıldı.
UNESCO Acun Bırakıt Eğreti Listesi’ne 2012’da dahil edilen, Anadolu’daki genişlik dolgunca mahfuz Zeus Tapınağı’na karı sahipliği eden antika kentteki kazılar, Reisicumhur kararıyla 17 Ağustos’tan beri Kütahya Dumlupınar Üniversitesi (DPÜ) aracılığıyla sürdürülüyor.
DPÜ Vukuf Gökçe Yazın Fakültesi Arkeoloji Bölümü ve Hafriyat Başkanı Prof. Dr. Gökhan Ateşin, AA muhabirine, güzeşte ay başlayan kazı çalışmalarının Kütahya Valiliğinin da desteğiyle 80 iştirakçi, 20 beceri personel ve akademisyenlerle antika kentteki Insan Öz, agora (çarşı) ve tiyatroda sürdürüldüğünü söyledi.
Penkalas Projesi kapsamında ağırlıklı yerine Koca Öz yatağında kazı çalışmalarının yürütüldüğünü tabir eden Coşkun, “Burada yaptığımız kazılar sonucunda köprüye ait çok sayıda yıkık vaziyette mimari blokla karşılaştık. Bunların büyük ayrımsız kısmı köprünün korkuluk/cav taşlarından ibaret. Fakat köprünün bulunduğu alanda bu mimari kalıntılardan oluşan enkazın içerisinde bizi az çok şaşırtan buluntularla bile karşılaştık.” dedi.
Coşkun, öz yatağında sabık yıldan beri türlü boyutlarda heykellere ilgili mermer parçaları bulunduğunu belirtti.
“Haddinden Fazla gani mahfuz durumda”
Eskimemiş sezonda Aizanoi’dahi ilk kez mermer ruz saati bulunduğunu dile getiren Coşkun, şöyle bitmeme etti:
“Bu zaman öz yatağında yaptığımız kazılarda bizi sunma haddinden fazla heyecanlandıran, burada belirleme ettiğimiz ve dolaşma yüzüne çıkardığımız mermer tarih saati oldu. Bu güneş saati Roma dönemine ilgilendiren ve Aizanoi’dahi bugüne kadar bulunan evvel çağ saati. Derakap çarçabuk tam diyebileceğimiz ruz saatinin biraz epey parçası kalık. Onun haricinde üzerindeki yazılarıyla, şekilleriyle çokça gani korunmuş durumda. Mermerden yapılmış gün saatinin yüksekliği 45 santimetre, genişliği ise 43 santim. Roma dönemine tarihlediğimiz gün saati günümüzden yaklaşık 2 bin sene öncesine ilişik.”
Ateşin, tarih saati üstünde incelemelerin ve restorasyonun sürdüğünü belirterek, insanların o dönemde devir saatiyle zamanı ve mevsimleri öğrenebildiğini söyledi.
Antika dönemde çağ saatlerinin halkın yavaş bulunduğu bölgelere yerleştirildiğini anlatan Ateşin, “Tıpkısı günümüzde saat kulelerinin kent merkezlerinde, meydanlarda olması kabilinden, antik dönemde birlikte zaman saatleri agora, kent merkezi yahut tapınak alanları kabilinden kamusal alanlarda halkın görebileceği yerlerde kullanılıyordu.” diye niteleyerek konuştu.
