Bitlis’te manda popülasyonu artmaya bitmeme ediyor
Bitlis genelindeki manda sayısı 500’den 11 bine yükseldi
BİTLİS – Ekincilik ve Orman Bakanlığı yoluyla Bitlis’te hayata geçirilen “Ahali Elinde Anadolu Mandası Islahı” projesi çerçevesinde kent genelinde camız popülasyonu balaban oranda artmaya devam ediyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğünce üretimi azalmış hayvan ırklarının sayısının ve veriminin artırılması için hayata geçirilen “Halk Elinde Küçük Asya Mandası Islahı” projesi meyvesini vermeye devam ediyor. Ekincilik ve Orman Bakanlığı ve Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği vasıtasıyla sürdürülen projeden yararlanan Bitlis’teki manda yetiştiricilerinde üstelik zamanla artma yaşandı. Başlatılan projede camız yetiştiriciliğine ilginin arttığını belirten Bitlis Camız Yetiştiriciliği Temas Başkanı İsmet Çalışır, Türkiye genelinde tashih projesinde Bitlis’in birinci sırada saha aldığını belirtti.
“Bitlis, Türkiye genelinde ıslah projesinde birinci tam”
2010 yılında Bitlis genelinde kâin camız sayısının 500’den 11 bine yükseldiğini söyleyen Meşgul, “Kimesne mandacılığa ehemmiyet vermiyordu. Tığ tamam köylere anlattık, şu zaman dizge mandacılığa yönelmiş durumda. Şu dakika Bitlis, Türkiye genelinde tashih projesinde bir numara sırada. Türkiye genelinde camız düzelti yapılırken izzet bindi veriyor ve destek olunca insanlar marifetiyle henüz aşkın rica oluyor. Mandanın gideri karşılanıyor, çiftçilerimiz kışın o mandanın samanını ve yemini karşılıyor. Burada planlı ayrımsız şekilde mandacılık yapılmıyordu. Bakir yeni dizge yerine düzelmeye başladılar. Hep bundan sonra mandacılığa dönük” dedi.
“Güroymak ve belde köylerde yüzdelik 90 mandacılıkla uğraşılıyor””
Meşgul, camız sayısının artmasıyla üreticilerin hem konaklamak hem benzen hem dahi yoğurt üretiminden faydalandığına dikkati çekerek, Güroymak ve mekân köylerinde vatandaşların yüzde 90’ının mandacılıkla uğraştığını dile getiren Çalışır, “Bu yıl 2 bine yakın ayvaz mandamız satıldı. Bundan periferi köylüye ayrımsız getirisi oldu. Mandanın hem kaymağından, hem yoğurdundan, hem de tereyağından mal kazanılıyor. İnsanların kesim kaynağı oldu. Bu bölgede mandacılık konusunda istihsal işleyen fabrikalar bulunmayan. Bambaşka şirketlerimiz üstelik bulunmayan. Bizim tek hedefimiz hayvancılık. Güroymak ve mekân köylerde yüzdelik 90 mandacılıkla uğraşılıyor” diye konuştu.
Geçtiğimiz günlerde Bitlis’in Güroymak ilçesi ile Muş’un Hasköy ilçesi sınırları içerisinde mevcut İron Sazlığının “kesin korunacak kırılan alan” car edilmesinin ardından bölgede kâin mandaların kalitesinin artacağına ilgi çeken Çalışır, “Hayvancılık ve otlak konumunda artısı evet. Gökçe Yazın hem benzen konumunda hem dahi hayvan gelişiminde tıpkısı artısı olacaktır. Kışın ağızotu sıkıntısını koymak zorunda kalıyoruz. Söz Gelimi bizim üzere oradaki bilcümle arazilerimiz biçilip kışın hayvanlarımızın saman, yemini realizasyon etme yerimizdi. Sit alanı olunca bizim amacıyla dezavantajı de var. Örneğin benzeri insanın eksantrik tıpkı arazisi yoksa oradan samanını temin ediyordu. Sit alanı olduktan sonra mecburen samanı haricen satın takanak” şeklinde konuştu.
“Hedefimiz bir numara gelmek”
Türkiye genelinde Bitlis’in manda sayısında 3’üncü tam yer aldığını vurgulayan Meşgul, “3 bin 27 hayvanımız ıslahat projesinde var. İkinci tam Samsun ve üçüncü tam üstelik İstanbul var. Türkiye genelinde hayvan sayısı yetenek namına birlikte Samsun bir numara sıradayken İstanbul ikinci ve Bitlis üçüncü tam vadi alıyor. Bu şekilde sıralamayı izlem ediyoruz. Allah’ın izniyle biraz yıl içerisinde Türkiye’nin birinciliğini elde ederiz” ifadelerini kullandı.
