Erke ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası aheste hasar düzlük bölgeler dışında hasarsız bölgelerin nerdeyse tamamında doğal gaz arzının sağlandığını belirterek, “Ancak gazın evlere ulaşmasıyla müntesip adına bağırsak tesisatların gözden geçirilmesi, arama edilmesi, imtihan edilmesi gerekiyor.” dedi.

Dönmez, Marifet Global’dahi etken yayınında soruları yanıtladı.

Depremin kolaylıkla peşi sıra eroin sektöründen 9 bin 800 kontrol kurtarma elemanının kıran bölgelerine tefehhüm üzere hazırlıklara başladığını belirten Dönmez, şöyle bitmeme etti:

“Alelhusus da kömür madenciliği, zaman zaman göçüklerin yaşandığı tıpkı alan olduğu için, bu sorunlarla bu alanda yaşamayı ve buralarda çalışmayı alim arkadaşlarımız. Onlar henüz evvel andan itibaren çabucacık sahaya intikallere başladılar. AFAD koordinasyonu içerisinde hazırlıklarına başladılar. Hangi ilde, hangi ilçede, ne büyüklüğünde hasar var? Nerelere gönderme edilmesi gerekiyor? Bunlar eş güdüm işi. Elbette o günü de unutmamak lazım. Biliyorsunuz, esasen çekicilik koşulları dahi haddinden fazla ergonomik değildi. Yollarda ara sıra hasarlar oluşmuştu. İntikallerdeki gecikmelerin ana nedeni bile esasta albeni ve defa koşulları. Amma evvel avangart ekiplerimiz derhâl kolaylıkla depremin evvel anından itibaren bölgeye ulaştılar.”

Dönmez, yer sarsıntısı bölgesindeki enerji altyapısında devam eden çalışmalara değinerek, şunları kaydetti:

“11 ilde kestirmece 5 milyon 600 bin canlılık abonemiz vardı. 1 milyon 700 bin civarında dahi gaz abonesi meze konusuydu. Tabiatıyla ilk anla birlikte anne hatlarımızda birlikte çetin hasarlar oluştu. BOTAŞ’ın saf gazı şehirlere haiz hatlarında 20 civarında nazik hasar oluştu, kırıklar meydana geldi. Ekiplerimizi hızlı hızlı hasarları dercetmek için bu noktalara sevk ettik. Zir fevk 4-5 çağ içerisinde de bu temel hatlardaki hasarları giderdik, şehirlere doğal gaz arzını sağlamış olduk. Ama akabinde, gaz arzını icat etmek yetmiyor, site içinde gaz dağıtımını yapan kuruluşlarımızın da tek tek bu hasarları gidermesi, binalara bu gazı sağlaması gerekiyordu. Orada dahi önceki günlerde enkazdan etkili istirdat çalışmaları devam ettiği üzere kontrol gayeli, tedbir amaçlı bir nice binada gazı ve elektriği kesmiştik, ikinci tıpkı kıyamet felaketi yaşanmasın diyerek. Arama istirdat tamamlandığı bölgelerde de şebekedeki hasarları kontrol ederek oralara yine gaz verme çalışmaları başladı.

Ağır hasar düz bölgeler dışında zaman hasarsız bölgelerin tezce dakikasında tamamında doğal gaz arzı sağlandı. Fakat gazın evlere ulaşmasıyla ait yerine iç tesisatların gözden geçirilmesi, taharri edilmesi, imtihan edilmesi gerekiyor. Bunun üzere birlikte herhangi bir binaya bir tane biricik girilmesi gerekiyor. aksi takdirde siz servis kutusuna gazı getirdiniz, içeride o iri sarsıntıda belki iç tesisatta kaçaklar oluşmuş türlü, kırılmalar olabilir. Pahal tıpkı durumla karşı karşıya tükenmek üzere binaların içlerine girildi, testler yapıldı. Anne kolon hatları gözden geçirilmiş oldu. Amma dairelerin zarfında bu posta gaz tesisatlarımız var. Ocaklarımıza, kombilerimize gelen kısım. Orada da tabii daire içerisinde hayat dolu yoksa mecburen taharri elemanı ofis girişinde vanayı kapatıyor. Oraya ayrımsız sticker yapıştırıyor. Ofis içerisine geldiği devir vatandaşımız tekrar Alo 187’yi beklemek yoluyla talebini iletiyor. Ekiplerimiz yeniden gidip kat içindeki arama işlemlerini tamamlayarak bu şekilde gaz arzını sağlamaya çalışıyor.”

Bir Vakitler Kobe ve San Francisco’daki felaketlerde zelzele simultane doğal gaz kaynaklı yangınların illet olduğu sekunder afat konusuna üstelik değinen Dönmez, Türkiye’nin muktezi önlemleri almasının daha nazik felaketlerin önüne geçtiğine meni etti.

Dönmez, yıkımın bati yaşandığı mahallelerde duygusal ve mal emniyeti açısından elektrik ve doğal gazın verilemediğini vurgulayarak, hele Antakya merkezde harap yahut yavaş hasarlı binaların haddinden fazla olduğuna, bahis konusu bölgelerde hasar belirleme çalışmaları tamamlanmadan enerji ödeme işlemlerine başlanamayacağına dikkati çekti.

Depremden etkilenen bölgelerde planlanan kullanılmamış yerleşme yerlerindeki erke altyapısı üzerine Mekân, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile koordineli akım edildiğini belirten Dönmez, “Onlara tığ evvel etapta MTA’nın etkili etkili kırık haritası çalışmasını verdik ve onlar bile faylardan korumak üzere güvenli bölgeleri seçtiler. Gene bu bölgelerde sıvılaşmaya alışmış bölgelerin haritalarını kendilerine realizasyon ettik. Gelişigüzel ekipler elan sakıncasız, zemini henüz akva yerleri seçiyorlar. Tabii yerine site orada devam edeceği için tığ bile erke altyapısını oraya götüreceğiz.” diye niteleyerek konuştu.