Kütahya’nın kültürel değerlerinden olan ve genellikle gelinlik kızların çeyizlerini süsleyici iğne oyaları kadınların elinde yeniden hayat buluyor.

Kentin bayrı kültürünü araştırarak araç altına alan Kütahya Tekemmül Enstitüsü, bu sefer kısaca 200 almanak geçmişe ehil iğne oyalarıyla ilişkin iş yaptı.

Enstitüde memur 7 kankızıl öğreticiden oluşan grup, kestirmece 2,5 yıl süren düzentileme ile 120 iğne oyasının replikalarını hazırladı. Bu oyalardan bazılarının “Sevgili”, “Varlıklı taktı kimsesiz baktı”, “Tefebaşı”, “Torun gülü”, “Ihlamur”, “Heves çelen”, “Meclis kuruldu”, “Ebegümeci”, “Kestane çiçeği”, “Malak sattıran” kadar isimleri bulunuyor.

Kadın yırtıkça öğreticiler, genellikle başörtüsü ve yazmalara takılan iğne oyalarını aile aksesuarı ve muhtelif süs eşyalarına birlikte uyguladı.

İğne oyaları, Kütahya- Eskişehir yağız yolunun 32. kilometresindeki Frig Çevre ve Medeniyet Tanıtım Merkezi’nde sergilenerek ziyaretçilere tanıtılıyor.

Kütahya Tekâmül Enstitüsü Müdürü Elif Telli, AA muhabirine, hava olarak kentin kültürüne katkı sunmaya bitmeme ettiklerini söyledi.

İğne oyalarının, Kütahya’nın majör benzeri değeri olduğunu vurgulayan Telli, şöyle konuştu:

“Enstitü kendisine kentin kadim kültürünü tanıtmak üzere çabukça her yıl benzeri tema üzerinde çalışıyoruz. Kısaca 2,5 sene önce da iğne oyaları üzere memleket merkezimiz ve ilçelerimizde araştırmalarımıza başladık. Tabir yerindeyse kadınlarımızın cihaz sandıklarına büyüklüğünde göre iğne oyalarımızı ortaya çıkardık. Sonrasında bu oyalarımızın replikalarını yaptık. Çalışmayı yaparken iğne oyalarımızı sadece kına gecelerinde, danelerde (çit) beğenilen aksesuar olmasın diye bazen familya aksesuarı mahsulat ile süs eşyalarına de uyguladık. Çiniyle kullandığımız kâh iğne oyalarımız üstelik oldu. Bunları elan birlikte çeşitlendirmeyi planlıyoruz.”

Telli, iğne oyalarına coğrafi işaret tescil belgesi alabilmek için Türk Nişancı ve Marka Kurumuna yaptıkları başvurunun yakın zamanda sonuçlanmasını beklediklerini rapor etti.

10 günde yapılanı da var 6 kamer süreni da

El sanatları atölyesi ateş parçası öğreticilerinden Rabia Yürekten ise mukaddema genellikle kaynak boyalarla hazırlanan iplerle ve kısıtlanmış renklerle iğne oyası yapıldığını, günümüzde ise birçok rengi kâin iplerle çalışarak rengarenk modeller ürettiklerini belirtti.

İğne oyalarının yapım aşaması için hikmet veren Samimi, “Kuş Yemi kenarları üzere yaptığımız enjeksiyon oyalarımızı başmaklık ipek iplerle işliyoruz. Bu iğne oyalarımızın model ve desenlerine göre yapım süreleri oluyor. Bazen enjeksiyon oyalarımız 10 günde yapılabiliyorken, bazılarının ise yapımı 6 ay kadar sürebiliyor.” dedi.