Vukuf: ESRA ALUS Kamera: SADIK KARAKULOĞLU
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Avrupa Tecim ve Endüstri Odaları Birliği (Eurochambres) sülale sahipliğinde planlı DENIZ-Türkiye Yüksek Seviyeli İş Diyaloğu toplantısında mütekellim Tecim Bakanı Mehmet Muş, “Bütün acun haddinden fazla mefret ayrımsız değişimden geçiyor. Bu nazik noktada Türkiye ile KEZ’nin daha andıran iş birliğine ihtiyacı var. AB-Türkiye Gümrük Birliği’nin işleyişinin derinleştirilmesi ve iyileştirilmesi, ticari ve toptan ayar zincirlerinden sunu yüksek faydayı kabul etmek amacıyla dirimlik önem taşımaktadır. İki tarafın de kâin Gümrük Birliği’ni uzun uzadıya bu fırsatı değerlendireceğinden eminim” dedi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Avrupa Tecim ve Endüstri Odaları Birliği (Eurochambres) hareket birliğiyle düzenlenen DENIZ-Türkiye Faziletli Düzeyli İş Diyaloğu toplantısı İstanbul’bile yapıldı.
Eurochambres Başkanı Luc Frieden ve TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ocak sahipliğindeki toplantıya, Tecim Bakanı Mehmet Muş, Dışişleri Vekil Yardımcısı ve Avrupa Birliği (SUTAŞ) Başkanı Sefirikebir Faruk Kaymakcı, Avrupa Birliği Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Oliver Varhelyi ile gelişim dünyası örgütlerinden arka dozaj iştirak oldu.
İş dünyasından de Dış Iktisadi İlişkiler Müesses (DEİK) Başkanı Başarmış Olpak, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Komutan Yardımcısı Mehmet Aktarılma, Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başbuğ Yardımcısı Serpil Veral ve Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Umumi Heyet Komutan Vekili Suat Çalbıyık, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Diplomatik İlişkiler Komisyonu Başkanı Osman Nuri Önügören, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Komutan Vekili Fikret Kileci, Türkiye Eş Girişimciler Derneği (KAGİDER) Başkanı Emine Fazilet, İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu ile TOBB Karı Girişimciler Yerleşmiş Başkanı Nurten Öztürk’ün yanında ecnebi gelişim insanları bile katıldı.
Toplantının açılışında mütekellim Vekil Muş, Türkiye ile KEZ’nin daha andıran gelişim birliğine ihtiyacı olduğunu belirtti. Bakanı Muş, şunları söyledi:
“YAKINLAR ARASINDAKİ İŞ BİRLİĞİNİN İSKELETİNİ ANKARA ANLAŞMASI VE GÜMRÜK BİRLİĞİ OLUŞTURDU: Türkiye ile SUTAŞ ortada ticaret, güvenlik, kafile ve erke üzere birçok alanı havi ince sürekli ve heybetli teşrikimesai bulunuyor. Yekpare bu alanlar arasında ticaret, Türkiye ile SU arasındaki ilişkilerde merkezi benzeri role topluluk. Ortalik arasındaki hareket birliğinin iskeletini Ankara Anlaşması ve Gümrük Birliği oluşturdu.
DENIZ İLE TİCARET HACMİNİN BU YIL SONUNA BÜYÜKLÜĞÜNDE 200 MİLYAR DOLARA ULAŞMASINI BEKLİYORUZ: Gümrük Birliği döneminde KEZ ile Türkiye arasındaki tecim hacmi kestirmece 6 bitirme arttı. Bu yılın böylelikle ticaret hacminin 200 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz. Rekabet politikası ve fikri iyelik hakları gibi bir nice alanda kuma tecim politikası ve mevzuatların uygulanması sayesinde Gümrük Birliği’nin entegre ayar zincirlerinin kurulması sağlandı. Gümrük Birliği’nin 25 yılı tamamlandı. SUTAŞ ve Türk şirketleri bu bağlamda hem SUTAŞ’üstelik hem birlikte Türkiye’dahi istihdam ve eş bol bolamat yarattı. Ancak bu süreçte dünyanın hava merkezleri değişti.
DEĞER ZİNCİRLERİNİN FARKLI SEKTÖRLERDE EN GÜVENLİĞİ İÇİN KRİTİK OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ: Covid-19, dünya ekonomisinin vakar merkezinin değişmesi, dijitalleşme ve abuhava değişikliği yıpranmamış zorluklar ve paradigmaları ortaya çıkardı. Bu açılım içinde özellikle Türkiye-AB ilişkilerinin geleceğini şekillendiren dört temel noktayı dikkate almamız gerekiyor. Öncelikle, jeopolitik, kazançlı müşkülat ve tedarik zincirlerinde süregelen zorluklar var. Zımnında ayar zincirlerinin ayrımlı sektörlerde bildirme güvenliği için ciddi olduğunu düşünüyoruz. Bu bağlamda, Türkiye ile SU arasındaki kâin hesaplı entegrasyonun, ticareti esirgeme açısından çokça muhteşem olduğunu düşünüyorum. İş dünyalarının tedarike tabiiyet ve üçüncü ülkelere bağımlılık üzerine elimizi güçlendirdiğini düşünüyorum.
TÜRKİYE BM İLE İŞ BİRLİĞİ YAPARAK GIDA GİBİ HAYATİ UNSURLARA ULAŞTIRMASINI OLABILIR KILDI: Türkiye ile KEZ arasındaki andıran iş birliği Ukrayna ve Rusya arasındaki anlaşmazlık bağlamında henüz bile mehabetli hale geldi. Türkiye’nin barışı kasılma etmeye müteveccih çabalama göstererek azık ve erke krizini engel olmak üzere elinden geleni yaptı. BM ile teşrikimesai gerçekleştirerek gıda kadar hayati unsurların Karadeniz üzerinden ulaştırmasını tür kıldığını söyledi.
DİJİTAL EKONOMİ KONUSUNDAKİ İŞ BİRLİĞİMİZİ ARTIRMALIYIZ: Üçüncü dideban kendisine; 21. yüzyılda dijitalleşme dünya ticaretinde öne daha çok. Mevcut Gümrük Birliği kapsamında sıfır e-tecim ve dijitalleşme gibi konular, Gümrük Birliği’ne şu zaman karışma değil. Bunlar alışılagelen ticaret büyüklüğünde kocaman ayla geldi. Sayısal ticaretin toptan derece zincirlerindeki öneminin artması sonucu mütemmim ilişkilerinde bunun riski olduğunu kabul etmek zorundayız. Iri sayısal platformlar gelişim gücünü kötüye kullanabiliyor, bilgi sızması ve ticari manipülasyonlar meydana gelebiliyor. Bunların kâffesi hem ulusal hem birlikte uluslararası düzeyde ilgilenilmesi müstelzim mesail. Dijital iktisat konusundaki hisse senedi birliğimizi çoğaltmak; bu alandaki potansiyelden yararlanmamızı ve bu riskle başa çıkmayı kolaylaştıracaktır.
TÜRKİYE’NİN SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR EKONOMİYE GEÇMESİ SAĞLANACAK: AKARSU abuhava değişikliği ile uğraş noktasında Yeşil Anlaşma sayesinde toptan liderliği üstlendi. Türkiye dahi abuhava değişikliği ile mücadelede küresel çabalara canlı bire bir şekilde katkıda bulunmaya kararlı. Türkiye’nin Paris İklim Anlaşması’nı onaylamasından ve 2053 amacıyla açık akim hedefini car etti. Türkiye’nin sürdürülebilir ayrımsız ekonomiye geçmesi sağlanacak.
HENÜZ YAKIN İŞ BİRLİĞİ YAPMAYA İHTİYACIMIZ VAR: Bilcümle acun çokça heybetli bir değişimden geçiyor. Bu ciddi noktada Türkiye ile AB’nin elan mümasil hisse senedi birliğine ihtiyacı var. AB-Türkiye Gümrük Birliği’nin işleyişinin derinleştirilmesi ve iyileştirilmesi, ticari ve küresel ayar zincirlerinden sunu faziletkâr faydayı başlamak amacıyla dirimlik önem taşımaktadır. İki tarafın birlikte bulunan Gümrük Birliği’ni uzun uzadıya bu fırsatı değerlendireceğinden eminim.
İÇİNDE BULUNDUĞUMUZ BELGISIZ SULARDA BAŞARILI KALKMAK İSTİYORSAK BİRLİKTE AKINTI ETMELİYİZ: Muhit teşrikimesai yapmalılar. Global tutum ve jeopolitik gelişmeler hem bölgemizde hem de dünyada geleceğimizi şekillendirmek üzere harekete geçmemizi gerektiriyor. İçinde bulunduğumuz müphem sularda başarılı doğmak istiyorsak birlikte akim etmeliyiz. Biz hususi ilişkimizi pekitmek ve derinleştirmek için rastgele makule çabayı göstermeye hazırız.”
Dışişleri Nazır Yardımcısı ve Avrupa Birliği (AKARSU) Başkanı Sefirikebir Faruk Kaymakcı, toplantıyı İstanbul’birlikte düzenlemekten duydukları memnuniyeti dile getirerek, SUTAŞ Komşuluk ve Genişlemeden Mesul Komisyon Üyesi Oliver Varhelyi Türkiye’üstelik henüz kesif eksiltmek istediklerini söyledi. Kaymakcı, şöyle konuştu:
“GÜMRÜK BİRLİĞİ BAŞLADIĞINDAN BU YANA 1,3 TRİLYON EUROLUK TİCARET YAPILDI: Türkiye ile KEZ ilişkilerinde unutulmaması gereken mehabetli aynı konu, iştirak sürecidir. Yapılan konuşmalarda düet ticaretin öneminin şeş çizildi. Yatırım seviyelerinden, alışverişin düzeyinden bahsedildi. Bu çokça pir. Türkiye ile DENIZ ortada 1996 yılında Gümrük Birliği başladığından bu yana 1,3 trilyon euroluk ticaret hacmi gerçekleşmiş. Bu birlikte büyük. Bu nicelik, şayet elan fazla iş birliği yapabilirsek, daha çok diyalog gerçekleştirebilirsek Avrupa’dahi ayırt yaratabilecek ayrımsız miktar.
VİZE İŞLEMLERİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI GEREKİYOR: Türkiye, Avrupa emisyon alışveriş sisteminin birlikte bir parçası atilmak istiyor. Bu kapsamda anbean karmaşıklaşan vize işlemlerinin kolaylaştırılması gerekiyor. Şengen vizesi ile yolculuk tür olana kadar tıpkı ara sınav kolaylaştırmasına ihtiyacımız var. İş camiamızın bu konuda önceliklendirilmesi gerekiyor. Iblağ konusunda birlikte ciddi bire bir problemle cebin karşıyayız. Avrupa’nın düşüncesiz kalanıyla angajman anlamında yardıma ihtiyacı var. Sadece Türk hisse senedi insanları değil, Avrupa gelişim camiası da Avrupa’dan kabil olduğunca gelişmemiş bire bir sürede Gümrük Birliğini modernize geçmek amacıyla müzakerelere başlamasını istiyor.”
Ukrayna’daki savaşın cümle için hayatı zorlaştırdığını belirten TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Gümrük Birliği’nde modernizasyona ihtiyaç olduğuna dikkat çekti. Hisarcıklıoğlu’nun konuşması şöyle:
“CÜMLE İÇİN HAYAT ZORLAŞIYOR: Ukrayna’daki cidal dizge üzere hayatı zorlaştırıyor. Yüksek pahalılık, enerji arzı, açlık ve efdal enerji fiyatlarının ekonomiler ve toplumlar üzerinde direkt olumsuz etkiye ehil. DENIZ ve Türkiye hisse senedi çevreleri, Türk hükümeti ve Avrupa Komisyonu yerine aynı araya gelip bulunan nitelik, bile çözüm yolları karşı konuşmak şanlı. Bu etkinlik Türkiye-KEZ İş Diyaloğu Projesi’nin bir parçası. Türkiye, SU üyeliğine namzet ayrımsız ülkedir. Türkiye ve AKARSU Gümrük Birliği’nde. İkili mülk ticareti, akıbet 25 yılda 4 kattan fazla arttı.
KEZ TÜRKİYE’NİN AÇIK DURULUK GENIŞLIK BALABAN İTHALAT VE İHRACAT ORTAĞI: Türkiye SUTAŞ’nin 6’ncı sunu balaban tecim ortağı. AKARSU, Türkiye’nin örtüsüz meydanlik en büyük ithalat ve ihracat ortağı, ayrımsız zamanda esas envestisman kaynağı. Türkiye’nin ithalatının üçte biri AKARSU’den geliyor. Ülkenin ihracatının yüzdelik 41’i SU’ye gidiyor. AKARSU ile Türkiye arasındaki toplanmış mülk ticareti 132 bilyon euroya ulaştı. Türkiye’nin AKARSU’ye ihracatı 63 bilyon euro civarında. Bu dış satım; ağırlıklı namına makine ve ulaşım araçları, giysi, tarım ve kaba maddelerden oluşmaktadır. KEZ’nin Türkiye’ye ihracatı 70 milyar eurodur. Bu ihracata araba ve muvasala ekipmanları, kimyasallar, mahrukat ve madencilik ürünleri hakimdir.
İŞ DÜNYASI YERINE DAHA FAZLASINI YAPABİLECEĞİMİZİ BİLİYORUZ: DENIZ ile Türkiye beyninde iki taraflı bakım ticareti 27 milyar euroya ulaştı. İş dünyası kendisine daha fazlasını yapabileceğimizi biliyoruz. Türkiye hükümetinin, AB örgen devletlerinin ve Avrupa Komisyonu’nun desteğine ihtiyacımız var. Yeşil Anlaşma çağında Gümrük Birliği’nin modernizasyonunu genişlik çokça ihtiyacımız olan güçlendirici namına görüyoruz.”
Eurochambres Başkanı Luc Frieden toplantıya video konferans yöntemiyle katıldı. Luc Frieden, şunları söyledi:
“BU DIP DÜZEY İŞ DİYALOĞU BENZERİ GÖRÜLMEMİŞ ZORLUKLARIN OLDUĞU BİR ZAMANDA GERÇEKLEŞİYOR: Türkiye ile DENIZ arasındaki ilişkiyi pekiştirmek için hareket çevreleri ortada diyalog kurmaktan elan ferah tıpkısı nöbet olmadığını düşünüyorum. Bu üst dozaj aksiyon diyaloğu tıpkısı görülmemiş jeopolitik ve makroekonomik zorlukların olduğu aynı zamanda gerçekleşiyor. Lahzada taraf tarafta bir savaşımız var. Sonuç derece faziletkâr erke fiyatlarımız var. Avrupa halkına iri sorunlar mucit tıpkı enflasyonumuz var ve bu bağlamda birbirinden hasrolunmak hesabına birlikte çalışmanın seçkin zamankinden elan kebir olduğunu düşünüyorum.
GÜMRÜK BİRLİĞİ’Nİ MODERNİZE ETMEMİZ GEREKİYOR: KEZ ile Türkiye arasındaki kazançlı iş az çok koyu. Ancak henüz fazlasının yapılması gerekiyor. Türkiye’yi kocaman bire bir gelişim ortağı namına yanımızda bulundurmamız gerekiyor. O ant Gümrük Birliği’ni modernize etmemiz gerekiyor.”
İstanbul’bile bulunmaktan memnun olduğunu belirten SUTAŞ Komşuluk ve Genişlemeden Mesul Encümen Üyesi Oliver Varhelyi birlikte Türkiye’nin yetişkin aynı şerik olduğunu söyledi. Varhelyi’in konuşması şöyle:
“SAVAŞIN UKRAYNA’NIN DIŞINDA YARATTIĞI AĞIR SONUÇLAR VAR: Türkiye mefret tıpkı eş ve büyük ayrımsız NATO müttefiki. Bakir potansiyeller ve karşılaştığımız zorluklar var. Savaşın Ukrayna’nın dışında yarattığı bati sonuçlar var. Jeopolitik olarak Türkiye savaşa çokça yakın. Gıda, erke ve hammaddeye kısıtlanmış erişimin ele alınması heybetli.
TÜRKİYE’YE YATIRIM TRENDİNDE DÜŞÜŞLER OLDU: DENIZ ile Türkiye ortada temeli kuvvetli iş birliği var. Ancak Covid-19 pandemisi ve kazançlı güçlük nedeniyle Türkiye’ye envestisman trendinde düşüşler oldu. Ülkedeki siyasi tercihler rekabetçi yatırımlara bariyer oluyor. Türkiye ile çalışmaya hazırız. Türk yetkililerle hisse senedi birliğini arttırarak kullanılmamış muamele zorluklarını fırsata imale etmek istiyoruz. Bakir Türk Yatırım Platformu oluşturduk. Amacımız yatırımları sahada artık hissedilmesini çıkarmak.”
Bu konuşmaların toplantının basına kapalı oturumuna geçildi.
