Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta meydana mevrut depremlerden etkilenen bölgelerde düzentileme özne Dert İbrahim Çeçen Üniversitesinden (AİÇÜ) aynı ekip akademisyen, “Çökme Idare Rehberi” hazırlıyor.

AİÇÜ Bilgi Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İbrahim Eğlek koordinesinde, Doç. Dr. Pınar Baykan ve Doç. Dr. Ebru Senemtaşı Ünal’ın hazırladığı “Sarsıntı Bölgesinde Hareketli Gerileme Yönetimi Projesi”, Türkiye Ilmî ve Teknolojik Araştırı Kurumunun (TÜBİTAK) Tabii Afetler Odaklı Vadi Çalışması Ivedi Bindi Programı kapsamında desteklendi.

Bunun konusunda akademisyenler, depremden etkilenen Malatya, Kahramanmaraş, Adıyaman ve ilçelerinde incelemelerde bulundu. Sarsıntı bölgesinde çalışmalarını tamamlayarak Veca’ya dönen akademisyenler, “Çöküntü Yönetim Rehberi”ni tamamlayıp sahadaki raporlarıyla TÜBİTAK’a sunacak.

“Devasa ayrımsız enkazla alın karşıyayız”

Prof. Dr. İbrahim Eğlek, AA muhabirine, afetin boyutu, dağıldığı havza ve etkilediği âdem sayısı ayn önüne alındığında ürkütücü ve dokunaklı tıpkı manzarayla karşılaştıklarını söyledi.

Han, “Devasa aynı enkazla alın karşıyayız. fazladan bu kriz böyle gözden çıkarabileceğiniz ve götürüp aynı yere atabileceğiniz tıpkısı enkaz dahi değil. Bunun tıpkı maddesel boyutu birlikte var. Onu birlikte değerlendirmemiz lazım.” dedi.

Enkaz yönetiminin önemine dikkati calip Eğlek, çalışmaları kapsamında önerdikleri depresyon dümen fikrini “planlama”, “engelleme”, “enkazı kaldırma ve ayrıştırma”, “iyileştirme” başlıkları altında topladıklarını dile getirdi.

“Enkazı üstelik dümbelek kazanmayı önemsememiz gerekiyor”

Konak, çökme döküm sahaları belirlenirken yerleşme noktalarına ırak, mekân ve kayırıcı sağlığı amacıyla risk oluşturmayacak yerlerin seçilmesinin önemine dikkati çekti.

Çöküntü içerisindeki sunma siftinlik uyuşturucu, beyaz zehir kayıt parçalarına, farklı materyaller ve beton parçalarına bile değer verilmesi gerektiğini vurgulayan Konak, şunları kaydetti:

“Bunlar bizim üzere önemliler. Acul tıpkı şekilde yapılabilirse yeniden enkazın hacmini küçültecek durumunda ayrıştırmalar yapmayı ve ilişik dönüştürülebilir materyallerin makul tahvil tesislerine gönderilmesini veya yerinde dönüştürülmesini öngörüyoruz. Bu şekilde oradaki enkazı da anlayışsız kazanmayı önemsememiz gerekiyor. Bunu bile hızlı şekilde düzenlemek gerekiyor. İyileştirme dediğimiz hizip ise oradaki enkazı ortadan kaldırdınız ama o kurtulduğunuz kriz alanını da anca tıpkı ağıl büründürmeniz gerekiyor ki oradaki insanlara gene o nâr gününü anımsatmayacak ve arz azından onun etkilerini hissettirmeyecek bir yapıya büründürmeniz lazım.”

Eğlek, sahada toplanan veriler ışığında “Gerileme Yönetim Rehberi” hazırlayıp sonuç raporuyla TÜBİTAK’a sunacaklarını sözlerine ekledi.