Kaynak ve Maliye Bakanlığı, “İlk etapta kurumlarımızın kullanımına 100 bilyon TL’lik töz kural dışı olup gerekseme mahsus cemi alanlara müteveccih hamur aktarımına bitmeme edilecektir… Deprem sonrası dönemde, Hazine Destekli Kefillik Sistemi kapsamında artık firmanın finansmana erişimini kolaylaştırmak ve depremin ülkemiz genelinde iktisadi faaliyetler ve ticari işletmeler üzerindeki aksi etkilerini düşürmek için 250 bilyon TL kendisine andıran dönemde car ettiğimiz KGF paketini da 100 bilyon TL artışla 350 milyar TL’ye çıkardık” açıklamasını yaptı.

Hazne ve Maliye Bakanlığı, deprem felaketinin ardından sağlanan destekler ile bu alanda alınan tedbirleri bugün 46 antet altında açıkladı. Açıklama şöyle:

“Depremin yaralarının sarılması ve depremden engel gören vatandaşlarımızın tahaffuz, tagaddi ve sair ihtiyaçlarının acul benzeri şekilde karşılanabilmesi için ait kamu alım ve kuruluşlarımızla sonsuz iletişim halinde ilerlenmekte, ivedi akçe talepleri Bakanlığımız tarafından gecikmeksizin karşılanmaktadır.

-Bütçemiz başta girmek için cümle kamu imkanları sonuna büyüklüğünde kullanılacaktır. İlk etapta kurumlarımızın kullanımına 100 milyar TL’lik mahiyet ayrılmış olup ihtiyaç duyulan tamam alanlara yönelik cins aktarımına bitmeme edilecektir.

-Hareket bölgesindeki merhem ve tıbbi materyal ihtiyaçları da dikkate alınarak Keyif Bakanlığı hastanelerine aktarılacak kök öne çekilmiştir. Bu kamer ilave 7,5 milyar TL nakit aktarılacaktır.

-Şimdiye kadar Facia ve Ivedili Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD)talebi konusunda kısaca 12 milyar TL akça aktarımı yapılmıştır.

-kamu görevlisi ve emeklilerimizin küçük ay maaşları öne çekilerek ödenmiştir.

-Depremden zarar gören seçkin ailemize 10 bin TL, taşınanlara 15 bin TL yardım yapıyoruz. Yer Sarsıntısı bölgesindeki illere kendi araçları ile revan vatandaşlarımızın mahrukat masraflarını karşılıyoruz.

-Vatandaşlarımızdan konteyner kentler dışında barınacaklara; kiracılara mahiye 3 bin TL – familya sahiplerine maaş 5 bin TL icar yardımı yapılacaktır.

-Depremde hayatını kaybedenlerin yakınlarına müstacel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri amacıyla 100 bin TL nakdi yardımda bulunacağız.

-Hareket sonrası dönemde, Hazine Destekli Kefillik Sistemi kapsamında imdi firmanın finansmana erişimini kolaylaştırmak ve depremin ülkemiz genelinde kazançlı operasyon ve ticari işletmeler üzerindeki aksi etkilerini budamak için 250 milyar TL yerine mümasil dönemde ilan ettiğimiz KGF paketini bile 100 milyar TL artışla 350 bilyon TL’ye çıkardık.

-Zelzele bölgesinde zindelik gösteren işletmeler için Kaynak Destekli Kefalet Sistemi kapsamında; 10 bilyon TL kefalet limitini haiz, kestirmece 11,3 milyar TL itimat hacmine cemaat ve azami 12 ay ödemesiz dönme karışma doğmak için maksimal 60 ay vadeli Sarsıntı Bölgesi İşletme Giderleri Destek Paketi ve 10 bilyon TL kefillik limitini haiz, tahminî 11,2 bilyon TL itimat hacmine sahip azami 36 kamer ödemesiz dönüş karışma tevessül etmek amacıyla azami 120 ay vadeli Yer Sarsıntısı Bölgesi Yatırım Destek Paketini hazırlayarak yürürlüğe aldık. Operasyonel süreçlerin tamamlanmasının akabinde kullandırımlara başlanacaktır.

-Hareket bölgesinde Kaynak Destekli Kefillik Sistemi kapsamında halihazırda emniyet kullanmış olan işletmelerden; 31 Mesafe 2023 tarihine kadar konfigürasyon komisyonu alınmayacaktır.

-Sarsıntı dolayısıyla işleri ve/yahut işletmesi kötülük gören esnaf ve sanatkarlarımıza El Bankasınca kullandırılan Hazne nema destekli yüreklilik ödemelerini 6 aylığına faizsiz kendisine erteliyoruz.

-Sarsıntı bölgesinde zarar gören çiftçilerimizin Kaynak ürem destekli kredilerini 1 yıl süreyle faizsiz erteliyoruz.

-Çiftçilerimize, her bir büyükbaş (sığır, manda) hayvanı üzere 500 TL, küçükbaş (koyun, direngen) hayvanı amacıyla dahi 50 TL yemleme desteği veriyoruz.

-Hareket bölgesindeki çiftçilerimize süt ve basma desteklerini ayni çevirmek namına nakdi olarak ödüyoruz.

-Depremin işgücü piyasalarında yaratabileceği hasarları öngörerek, sigortalılarımızın emek hayatından ırak kalabileceği bu geçici dönemde, bölgesel kriz nedenli bodur emek başvurularının kabulüne başlanıldı. Antrparantez olağanüstü nakız car edilen illerde Gelişmemiş Mesai Ödeneği şartlarını sağlayamayan kişilere ise Nakdi Ücret Desteği verilecektir. Bununla Birlikte, istihdamın korunması amacıyla OHAL boyunca mecbur haller dışında iş akdi halel yasağı getirilmiştir.

-Afet bölgesi ilan edilen yerlerde zinde vatandaşlarımıza önce aşamada 3 kamer boyunca Yer Mahsulleri Ofisi (TMO) vasıtasıyla un ve benzeri besin maddelerinin teberru edilmesine ait çalışmalar başlamıştır.

-Zelzele tarihi bakımından, bu illerdeki mükelleflerin 6 Şubat 2023 ila 31 Temmuz 2023 tarihleri arasında adına getirmeleri gereken vergisel yükümlülükleri ertelenmiştir.

-Mücbir etken boyunca;

Verilmesi müstelzim rüşvet beyanname ve bildirimlerinin verilme süreleri 15 Ağustos 2023 günü sonuna büyüklüğünde, bu bildirge ve bildirimler üzerine gerçekleşme eden vergilerin ödenme süreleri da 31 Ağustos 2023 gününe büyüklüğünde uzatılmıştır.

Halen uygulaması devam fail 7256 ve 7326 az Yapılandırma Kanunları kapsamında Mart, Mayıs ve Orak Ayı 2023 aylarında ödenmesi müstelzim taksitlerin ödeme süreleri; zorlayıcı amil halinin nihayet tarihini izleyen Ağustos, Ekim ve Aralık 2023 tarihlerine uzatılmıştır.

Zorlayıcı etmen halinin başladığı tarihlerden ilk tahakkuk etmiş olup vadesi bu tarihlerden sonrasına müsadif temas çeşit algı, ceza ve gecikme faizinin ifa süresi ve 2023 yılı motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksit ödeme süresi 31 Ağustos 2023 haset sonuna kadar uzatılmıştır.

-Farklı taraftan; bu kapsamdaki mükelleflerden 2023 yılı birinci arızi alacak dönemine ait eğreti idrak beyannamesi alınmayacaktır.

-Antrparantez zelzele bölgesinde mevcut borçluların algı dairelerine olan borçları ürem alınmaksızın maksimum 24 kamer süreyle taksitlendirilecektir.

-Cumhurbaşkanlığınca başlatılan yardım kampanyalarına, AFAD’a ve ait gayrı umumi ve hususi bütçeli amme idarelerine, diyar özel idarelerine, belediyelere, köylere, Türkiye Kızılay Derneğine, amme yararına etkin dernekler ile alacak muafiyeti tanınan vakıflara yapılan ihsan ve yardımlar gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

-Sayılan kurumlara bedelsiz yapılan bağış ve yardımlarda KDV hesaplanmayacak ve bağışa bahis mallara ilgilendiren yüklenilen KDV’ler birlikte işletmeler marifetiyle indirim konusu yapılabilecektir.

-Bu bağışlar amacıyla muazzez idareler ile bağış yapanlar ortada planlı kağıtlardan işaret vergisi alınmayacaktır.

-Yer Sarsıntısı felaketinden etkilenen kişilere İl AFAD müdürlükleri koordinesinde bedelsiz kendisine tahaffuz hizmeti sağlayan işletmelerden bu işlemlere ilişkin KDV ve Konaklama Vergisi aranmayacağı ve bedelsiz kendisine bahis konusu hizmete ilgilendiren yaptıkları giderlerin sağlık ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde masraf adına dikkate alınacağı hususunda duyurum yayınlanmış ve teşkilatımıza duyurulmuştur.

-Inşa çatı ve konteynerlerin tesliminde (kurulum ve çatı işleri dahil) eklenmiş ayar vergisi oranı 2023 sene sonuna büyüklüğünde yüzde 1’e indirilmiştir.

-Depremzedelerin evgin gerekseme duyacağı mahsulat ilkin tutmak üzere kitap fiyatlarında nahak artım fail mükellefler hakkında himmet başlatılmıştır. Toplam 586 mükellefin, bahsi güzeşte yapıt fiyatlarında 6 Şubat 2023 Pazartesi günü ve sonrasında nahak denk artışına gittiği tespit edilmiştir.

-Ülkemizde yaşanan hareket felaketinden etkilenen vatandaşlarımızın bankalar başta kalkışmak amacıyla mali kuruluşlar ve değişik yükümlüler gözetiminde gerçekleştirecekleri işlemlerde yapılması gereken etiket tespitinde kolayca mezun olmak üzere Mali Suçları Araştırma Müesses Tebliğinde mübayenet yapılmıştır.

-Yer Sarsıntısı bölgesinde ikametgahı/işyeri/ şubede hesabı mevcut yatırımcılara yönelik adına, mevzuatta öngörülen kurallarda elastikiyet sağlanmıştır.

-Bölüt degaje şirketlerin bağış yapabilmesine ilişkin esaslar esnetilmiş ve uzlaştırıcı kurumların yapacağı bağışlar ise mevzuatla belirlenen kayırıcı çizik kapsamı dışında bırakılmıştır.

Payları borsada muamele gören ortaklıkların, nasip köylü gelgel işlemlerine ilişkin süreçler kolaylaştırılmıştır.

Payları borsada iş gören ortaklıkların ortak satışlarında vukuf formu düzenleme şartı yüzdelik 10’dan yüzde 3’e düşürülmüştür.

Merkezi Hareket Bölgesinde bulunan resülmal piyasası mevzuatına tabi işletmelerin 2022 yılına ilişkin finansal raporlarını açıklamaları için muktezi süreler uzatılmıştır.

– Borsa İstanbul’dahi, 6 Gücük Ay 2023 tarihinde açığa koca işlemleri yasaklanmıştır. Hisse piyasası ile behre ve paya endeksli müştak piyasalardaki işler 8 Gücük Ay 2023 tarihinde saat 11: 00 bakımından 5 çalışma günü süreyle (14 Gücük Ay 2023 akşamına büyüklüğünde) durdurulmuştur. 8 Şubat 2023 tarihinde gerçekleştirilen bilcümle işlemlerin halel edilmesine karar verilmiştir.

-Borsa İstanbul 14 Gücük Ay 2023 tarihinde bakir tedbirler açıklamıştır. Bu kapsamda Pay Piyasası ile Vadeli İşlem ve Seçenek Piyasası (VİOP) bünyesindeki hisse ve dizin müştak pazarlarında, emtia sertifikaları dünya tutkun olmak için, açılış seansında emir iptaline, değer kötüleştirmeye ve cirim azaltımına cevaz verilmemesine değişmeyen verilmiştir. Antrparantez, kafasız çalım işleyen şirketler üstüne yıpranmamış tıpkı fihrist hesaplanması uygun görülmüştür.

-Sigortacılık ve Hususi Tekaütlük Aranjman ve Fal Kurumu marifetiyle, Bireysel Tekaütlük Sisteminde Celal Katkısı portföyündeki fonlara ilgilendiren kısıtlamalarda gelişim lehine elastikiyet sağlanmıştır.

-Bankacılık Fal ve Düzenleme Yerleşmiş sarsıntı felaketi sonrasında vatandaşların borçlarına yönelik elastikiyet fark etmek üzere arttırma önlemler içeren Kurul kararı yayımlamıştır.

– Türkiye Bankalar Birliği ile Türkiye Iştirak Bankaları Birliği tarafından bankalara olan vadesi gelmiş yahut 6 ay içinde vadesi gelecek borçlarının vadesinin bugünden itibaren 6 ay sonraya kadar ötelenmesine ve müşterilere ilişik kolaylıklar sağlanmasına değişmeyen verilmiştir. Antrparantez, kuma ATM’lerden yapılacak işlemlerden ecir tahsil edilmemesine müteveccih değişmeyen almıştır. İlaveten, zorlayıcı halin yaşandığı mahalde ikametgahı/işyeri adresi yahut şubede hesabı bulunan müşterilerin cesaret riziko, cesaret ifa, burhan ve çek işlemlerine ilişkin bildirimlerinin, Riziko Merkezi zorlayıcı hal düzenlemesi çerçevesinde yapılmasına değişmeyen vermiştir.

– Form Bankası (TCMB) sarsıntı bölgesindeki illerde yerleşmiş firmalar amacıyla 6 Şubat- 30 April 2023 tarihleri arasındaki dış satım ve reeskont kredileri ile yatırım alındılı öndelik kredileri izansız ödemelerine 180 güne büyüklüğünde faizsiz vade uzatımı imkanı tanımıştır. Antrparantez sarsıntı öncesinde isabet olan bu kredilere 6 kamer ilave üstenme kapatma süresi verilmiştir. Zelzele ödül hesaplarına yapılan mülk transferlerinden ücret alınmaması yönünde bankalara talimat gönderilmiştir. Sarsıntı bölgesinde beledi kişilerin, 6 Küçük Ay itibarıyla vadesi mevrut veya 6 kamer ortamında vadesi gelecek kredilerinin ötelenmesi yerinde, bunların söylenegelmiş kıymet tesisi ve mecburi değer kriterlerinden affedilmiş tutulmasına, KOBİ kredilerinin gider mukabili doküman uygulamasına tabi olmamasına karar verilmiş, ayrıca BES şirketlerine portföylerinde saha düz tahvilleri TCMB’ye satışına imkan sağlanmıştır.

-Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Fal Kurumu aracılığıyla, OHAL car edilen illerde, vatandaşlarımızın sigorta teminatından mahrum kalmaması amacıyla muktezi tedbirler ivedilikle alınmıştır. Bu kapsamda; Türkiye genelinde, OHAL tarihinin sonuna büyüklüğünde sigorta acente ve eksperlerinin bölgede hasar bildirimlerini okunabilen sürdürmesi için arızi adına amelî sağlanmıştır.

-Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği (TSB) yoluyla sigorta hasar ihbar hatlarına katma olarak tekil aynı bildirişim numarası lokalize ve internet sitesinde güncellenmiştir. Ayrıca, afetzedelere destek amacıyla prensip kararları alınmıştır. Sigorta Tahkim Komisyonu gözetiminde tanıdık uyuşmazlıklarda hakların kötümser olmaması üzere lazım hassasiyetin gösterilmesi talimatı verilmiştir.

Natürel Kıran Sigortaları Kurumu (DASK), genel ağ sitesi ve E-Kerem üzerinden alınan hasar ihbar yollarına arttırma namına AloDask 125 Facia Çağrı merkezi üzerinden 7/24 hizmete başlamıştır. Uzman görevlendirmeleri başlamıştır. Kıvrak hizmet üzere Faal Hareket TIR’ı bölgeye gönderme edilmiştir. Mekân, Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Bina İşleri Umumi Müdürlüğü’nün yaptığı yıkık, evgin yıkılacak ve bati hasarlı çatı hasar tespitleri DASK marifetiyle üstelik kullanılmaya başlanılarak yıkık binalar için acil tıpkısı şekilde ödence süreçleri başlatılmış ve 24 saat içre geçmiş hasar tazminat ödemesi yapılmıştır. Kıran yönetimi, Ankara Alışılmamış Idare Merkezi’nden yürütülmektedir.

Kamu İhale Kurumu (KİK) depremden etkilenen illerde 7 Şubat – 17 Küçük Ay 2023 tarihleri ortada yapılacak ihaleleri iki hafta bilahare tıpkı saatte yapılmak için ertelemiştir. Bu illerden ihalelere katılan/ katılacak kişilerin her yaptırıma uğramaması üzere idarelerce ihale süreçlerinde müstelzim kolaylığın sağlanması yönünde kamuoyu duyurusu yapmıştır. Yer Sarsıntısı afetinin kamu tenkis sözleşmeleri bakımından zorlayıcı etken gayrimeskûn olduğu car edilmiştir.

-Bölgede ortaya sâdır ihtiyaçların idarelerce sorunsuz ve hızlı bir şekilde gerçekleştirme edilmesine müteveccih tedbirlerin alınmasına bitmeme edilecektir. Bu çerçevede hareket bölgesindeki ihtiyaçların karşılanması amacıyla doğrudan temin marifetiyle yapılacak alımların limiti alışılmadık hal süresinin bitimine büyüklüğünde 5 milyon TL’ye yükseltilmiştir.

-Ifa süreçlerinde arıza yaşanmaması yerine kurumlarımızın zelzele bölgesindeki illerde, masraf yetkilisi ve temin görevlilerinin elastiki tıpkı şekilde belirlenmesine yönelik sirküler yayımlanmıştır. Muhasebe hizmetlerinin aksamaması üzere hizmet verilebilen genişlik akıllıca birimden yetkilendirme yapılarak hizmetin yürütülmesi sağlanmıştır.

-Heybet Gereç Ofisi (DMO), depremin ortaya çıkardığı duygusal ve para kayıplarının önlenmesine ve tedaviye yönelik ihtiyaçlara ilişkin alımları önceliklendirmiştir.

-Deprem bölgesinde gerekseme mahsus seçme çeşit malzemenin ivedilikle bölgeye ulaştırılması için DMO’ya ilişkin tekmil vesile ve depoların kullanılması yönünde Valilikler ve AFAD ile koordineli yerine çalışılmaktadır.

-Depremden etkilenen bölgeye giden ve bölgede kullanılan anahtar ve hisse senedi makinelerinin beraberinde ısınma ve ışıklandırma kabil ihtiyaçlar üzere müstelzim akaryakıtın temininde arıza yaşanmaması balaban önem yeryüzü etmektedir. Bu amaçla DMO, tekmil ve yönlendirme çalışmalarını anlık namına ve ilişkin tüm birimlerle eş güdüm zarfında yürütmektedir.

-DMO marifetiyle halihazırda verilmiş olan siparişlerde tedarikçilerin hak kaybı yaşamaması namına, deprem afetinin mücbir amil adına değerlendirilmesine karar verilmiştir. Bu kapsamda, firmaların ek süre ve sözleşmelerinin kopça sonlandırılması kabilinden taleplerinin ivedilikle değerlendirilip sonuçlandırılmasına müteveccih düzenlemeler hayata geçirilmiştir.”