tarz Bankası PPK derinti özetinde deprem felaketi sonrasında iktisadi faaliyete ilgili göstergeler üstünde müphemlik oluştuğu, depremin direkt etkilerinin yanında, yeniden inşa faaliyetleri ve uygulanan sponsor politikalar kanalıyla bilvasıta etkilerinin devir zarfında mütebeddil değişik sektörel ve bölgesel yansımaları olacağı belirtildi.

Türkiye Cumhuriyet Altını Eşkal Bankası (TCMB), Servet Politikası Müesses (PPK) Güruh özetini yayımladı. Özette, hareket felaketi sonrasında iktisadi faaliyete ilişik göstergeler üzerinde ayrımsız müphemiyet oluştuğu kaydedildi. Depremin doğrudan etkilerinin yanında, baştan mensur faaliyetleri ve makbul sponsor politikalar tarafından dolaylı etkilerinin ant içre mütebeddil mütenevvi sektörel ve bölgesel yansımaları olacağının belirtildiği metinde, depremin istihsal, tüketim, istihdam ve beklentiler üzerindeki etkileri kapsamlı bir şekilde değerlendirildiği kaydedildi. Metinde depremin gücük vadeli etkilerinin şubat ayında imalat uran firmalarının geleceğe müteveccih üretim ve havale beklentilerine kısmen yansıdığı gözlendiği tabir edildi.

Enflasyon Gelişmeleri

Özette pahalılık gelişmeleriyle ilgilendiren, “Mütemmim fiyatları ocak ayında yüzde 6,65 oranında artarken almanak para şişkinliği 6,59 fakül düşüşle yüzde 57,68 seviyesine gerilemiştir. Yıllık şişkinlik hizmet grubunda yükselirken enerjide elan çok olmak üzere özge cümle zir gruplarda küşade düşüş kaydetmiştir. Bu dönemde mahiye bazda enerji grubunda karşılık artışı ılımlı seyrederken, arz degaje yükseliş hizmet grubunda kaydedilmiştir. Hizmet fiyatlarının seyrinde besin ve minimal ücret gelişmelerinin beraberinde, yeniden değerleme oranının etkilediği gruplar ve dönemsel fiyatlama davranışına erbap grupların etkileri hissedilmiştir. Müstahsil fiyatları eş ayında enerji fiyatlarındaki düşüşün desteğiyle almanak bazda gerilemeye bitmeme etmiştir. Bu vizyon altında yıllık değiş oranları B göstergesinde gerilerken, C göstergesinde yükselmiştir.

Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları mahiye bazda yüzdelik 6,62 ile sonuç yıllardaki tarihsel sülale ayı ortalamasının üstünde artma kaydetmiştir. Bu grupta yıllık para şişkinliği 6,87 puan düşüşle yüzde 71,00 adına gerçekleşmiştir. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada 4,45 nokta, işlenmiş gıdada ise 8,44 nokta azalışla sırasıyla, yüzdelik 68,80 ve yüzdelik 73,56 seviyelerine gerilemiştir. Mevsimsellikten arındırılmış verilere bakarak işlenmemiş azık grubunda sebzede elan kemiksiz koyulmak için, dinç semere ve sebze fiyatlarında kriz olduğu izlenmiştir. Sülale ayında gıda fiyatlarındaki artışın yaklaşık dörtte üçü savuşturmak-tahıllar ile deri, benzin ve bunlarla angajmanlı ürünlerdeki gelişmelerden kaynaklanmıştır.

Enerji fiyatları familya ayında yüzdelik 1,59 oranında kalık, kol yıllık enflasyonu 39,40 puanlık düşüşle yüzde 55,03’e gerilemiştir. Bu dönemde lağım döşemi suyu fiyatlarındaki yükselişler devam etmiş, arsıulusal petrol ile propan ve bütan fiyatlarındaki gelişmeleri peşinden akaryakıt ve tüp doğal gaz fiyatlarında artış gözlenmiştir. Başka yandan, doğal gaz fiyatlarında depresyon kaydedilmiştir.

Bakım fiyatları familya ayında yüzdelik 12,70 oranında yükselmiş, kadro yıllık enflasyonu 6,93 puan artarak yüzdelik 62,42 adına gerçekleşmiştir. Almanak pahalılık, iblağ hizmetlerinde gerilerken değişik ast gruplarda artış kaydetmiştir. Hizmet grubundaki maaş kıymet artışlarında yer vazıh yükseliş yüzdelik 16,10 ile özge hizmetler alt grubunda gerçekleşmiştir. Gayrı hizmetler grubundaki aylık artışta, bakım-tamir, esenlik, baştan değerlemeye sınırlanmış kalemler ve coşku-hars hizmetlerinin etkisi hissedilmiştir. Aşçı-otel ast grubunda fiyatlar yüzdelik 12,73 oranında artmış ve almanak şişkinlik yüzde 75,13 düzeyine ulaşmıştır. Iblağ hizmetlerinde fiyatlar yönetilen bakım kalemleri öncülüğünde yüzdelik 10,23 oranında artarken, ekip almanak enflasyonu yüzdelik 77,97 seviyesine gerilemiştir. Haberleşme grubundaki aylık eşit artışı el telefonu ziyaret ücretleri öncülüğünde yüzde 8,14 kendisine gerçekleşmiş, almanak şişkinlik yüzdelik 37,42’ye yükselmiştir. Sülale ayında icar madun grubunda mahiye artma yüzdelik 9,75 oranında gerçekleşerek yıllık para şişkinliği yüzde 57,07 düzeyine ulaşmıştır.

Temel mal grubunda almanak enflasyon 4,14 nokta düşüşle yüzde 44,82 seviyesine gerilemiştir. Farklı temel mallar zir grubunda elan zahir almak amacıyla yıllık şişkinlik ast gruplar genelinde düşüş sergilemiştir. Dayanıklı istihlak malı fiyatları bu dönemde otomobil, mobilya ve beyaz kayıt kalemlerinin sürüklemesi ile yüzde 4,92 oranında artmıştır. İlaç fiyatlarının sarkan etkisinin öncülüğünde sair temel mallar madun grubunda karı kocaoğlan kıymet artışı yüzdelik 4,01 olmuştur. Giysi ve ayakkabı alt grubunda fiyatlar yüzdelik 1,75 oranında düşmüş ve mevsim etkisinin sabık yıldan elan yaşayan olmasıyla yıllık para şişkinliği 1,69 nokta gerileyerek yüzdelik 23,32 kendisine gerçekleşmiştir.

Alkollü içecekler ve tütün grubunda fiyatlar sülale ayında yüzdelik 11,19 oranında yükselirken, almanak şişkinlik 14,51 puan düşüşle yüzde 50,60 olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılı ikinci yarısında kaydedilen yetiştirici fiyat gelişmelerine sadık kendiliğinden alacak artışı, kadro fiyatlarını yukarıya çeken asıl öge olmuştur.

Küçük Ay ayı Etraf Katılımcıları Anketi sonuçlarına bakarak on iki kamer sonrasına ilişkin şişkinlik beklentisi 0,31 puan artışla yüzde 30,75, ati yirmi dört aya ilgili enflasyon beklentisi 0,93 nokta yükselişle yüzdelik 18,11 seviyelerinde yatay seyretmiştir” denildi.

Enflasyonu etkileyen unsurlar ve riskler

Yakın dönemde iktisadi faaliyete ilgili açıklayan verilerin aritmetik edilenden elan müspet seviyelerde gerçekleşmesine rağmen, jeopolitik risklerin ve getiri artışlarının bile etkisi ile ümranlı devlet ekonomilerinde sakinlik endişelerinin sürdüğünün belirtildiği metinde şu ifadeler saha aldı:

“Türkiye’nin geliştirdiği önemli nitelikte hal araçları sayesinde ana gıda başta olmak amacıyla bazen sektörlerdeki yeryüzü kısıtlarının hırçın etkileri azaltılmış olsa dahi arsıulusal ölçekte üretici ve mütemmim enflasyonu faziletli seviyelerini sürdürmektedir. Erdemli küresel enflasyonun, şişkinlik beklentileri ve uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri yakından izlenmektedir.

Ülkeler beyninde farklılaşan soylu erki görünüme sınırlanmış adına ümranlı büyüklük model bankalarının mal politikası aşama ve iletişimlerindeki ayrışma devam etmektedir. Mali piyasalarda mütezayit belirsizliklere yönelik biçim bankaları aracılığıyla geliştirilen kullanılmamış destekleyici aplikasyon ve araçlarla hal reprodüksiyon gayretlerinin sürdüğü gözlenmektedir. Ayrıca finansal piyasalar, dinginlik risklerine karşı faiz artışı işleyen kalıp bankalarının faiz tasarruf döngülerini geçenlerde sonlandıracağını beklentilerine yansıtmaktadır.

Gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarında, toptan risk iştahındaki iyileşmeye paralel olarak gücük ay ayında hem borçlanma hem birlikte aksiyon piyasalarına girişler bitmeme etmiştir. Öte yandan gelişmiş ülkelerin tafsilatlı vadeli ara kazanç faizlerindeki oynaklık ve küresel mali koşulların seyri gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarına ait riskleri canlı tutmaktadır.

Uluslararası emtia fiyatları ocak ayında merbut bire bir artım kaydetmiş, madun gruplar bazında erke fiyatları görece yatay seyrederken erke dışı mal fiyatlarında ayrımsız hacim artma gözlenmiştir. Tahıl koridorunun etkisi ile tarımsal mal fiyatlarındaki itidalli reviş sürmüştür. Ilıman gelgel koşulları ve doğal gaz stoklarının oylumlu oranda dolması ile gaz fiyatlarında eş ve şubat aylarında degaje benzeri ricat izlenmiştir. Uluslararası taşımacılık maliyetleri düşüş eğilimini ocak ayında dahi sürdürürken, sonuç aylarda döviz kurlarında gözlenen istikrarlı gidiş korunmuştur. Sonunda, müstahsil almanak enflasyonu gerilemeye bitmeme etmiştir.

Uygulanan totaliter politikaların desteğiyle enflasyonun seviyesinde ve eğiliminde iyileşmeler görülmeye başlanmakla alay malay depremin defa açtığı genişlik-rica dengesizliklerinin enflasyon üzerindeki etkileri yakından izlenmektedir.

2022 yılının akıbet çeyreğine dair göstergeler zayıflayan dış talebin etkisiyle büyümedeki yavaşlama eğiliminin iç talepteki bağıl hareketli tempo ile telafi edildiğine belen etmiştir. Endüstri üretimi, mesafe ayında sezon ve takvim etkilerinden arındırılmış namına aylık yüzdelik 1,6 oranında artarken yıllık bazda yüzde 1,2 oranında azalmıştır. Çeyreklik kendisine ise dördüncü çeyrekte sanayi üretimi artışı yüzde 2 oranında gerçekleşmiştir. Öte yandan, müteferrik koca hacim endeksi meyan ayında maaş bazda yüzde 4,8 oranında, çeyreklik bazda ise yüzdelik 7,2 oranında artmıştır.

Asrın felaketi öncesindeki avangart göstergeler 2023 yılının evvel çeyreğinde çöz talebin dış okul çocuğu nazaran elan çalışkan olduğuna ve nema eğiliminde artışa işaret etmekteydi. İmalat sanayi firmalarının kayıtlı ihracat ve iç meydan siparişleri çeyreklik bazda artarken bahis konusu artış bağırsak çevre siparişlerinde henüz sağlam gerçekleşmiştir. Kartla yapılan harcamalardaki artış eğiliminin de önce çeyrekte sürdüğü gözlenmektedir. Bu çerçevede, çoğunlukla zelzele öncesi verileri yansıtan göstergelere bakarak yılın ilk çeyreğinde çöz talebin aut okullu nazaran henüz dinamik seyrini koruduğu değerlendirilmektedir.

Deprem felaketi sonrasında ekonomik faaliyete ilgilendiren göstergeler üstünde tıpkı müphemlik oluşmuştur. Depremin doğrudan etkilerinin beraberinde, yeniden düz yazı faaliyetleri ve meri sponsor politikalar eliyle bilvasıta etkilerinin ahit içinde mütebeddil çeşitli sektörel ve lehçe yansımaları olacaktır. Depremin üretim, tüketim, istihdam ve beklentiler üzerindeki etkileri şümullü tıpkısı şekilde değerlendirilmektedir. Depremin bodur vadeli etkilerinin şubat ayında imalat uran firmalarının geleceğe müteveccih üretim ve sipariş beklentilerine kısmen yansıdığı gözlenmektedir. Sadık itilaf ve sektörel yürek endekslerinde dahi gücük ay ayında aylık bazda düşüş gerçekleşmiştir. Gücük Ay ayına ilgili faziletli frekanslı dış ticaret verileri ise depremden etkilenen bölgeden yapılan ihracatın facia sonrasındaki düşüş sonrası toparlanma eğilimi sergilediğine meni etmektedir. Çalışanlara müteveccih alınan vahim tedbirler ile üretime katılımın ilerleyici haftalarda kademeli yerine artması beklenmektedir. Mavera yandan, saha görüşmelerinden edinilen detaylı bilgiler depremden etkilenen bölgede meydan alan sanayi üretimi zir yapısının şişman ölçüde korunduğuna ve üretimin sürekliliğinin sağlandığına bel etmektedir. Depremin andıran vadede hesaplı aktiviteyi etkilemesi beklenmekle gelişigüzel itidalli vadede Türkiye ekonomisinin performansı üzerinde kalımlı bir etkide bulunmayacağı öngörülmektedir.

Mevsimsellikten arındırılmış istihdam 2022 yılının fasıla ayında benzeri eski taban nazaran yataya yakın seyrederken çeyreklik bazda yüzdelik 1,8 oranında artmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış yerine işgücüne paydaşlık oranı aynı geçmiş aya bakarak 0,1 fakül artarak yüzdelik 54,1’e yükselirken, avarelik oranı bire bir esbak taban bakarak 0,1 fakül yükselişle yüzde 10,3 düzeyinde gerçekleşmiştir. 2022 yılının akıbet çeyreğinde yekpare sektörlerde çeyreklik bazda istihdam artışı gözlenmiştir. Anket göstergeleri ve efdal frekanslı veriler istihdamdaki çoğalma eğiliminin korunduğunu göstermektedir. 18. Dış ticaret açığında altın ithalatındaki ivmelenme kaynaklı gözlenen yükselişe karşın hizmet gelirlerinde süregelen artış eğilimi akan işler dengesini desteklemeyi sürdürmektedir. Büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin payı artarken, turizmin cari işlemler dengesine beklentileri aşan etkili katkısı yılın cemi aylarına yayılarak devam etmektedir. Bunun birlikte, iç tüketim talebi, erke fiyatlarındaki yüksek düzem ve esas ihracat pazarlarındaki hastalıklı iktisadi cümbüş akan angarya üzerindeki riskleri etkin tutmaktadır. Cari işler dengesinin sürdürülebilir seviyelerde mihman ayla gelmesi, kıymet istikrarı için ehemmiyet arz etmektedir.

Mülk Politikası

Mal politikası duruşu, şişkinlik görünümüne yönelik risklerin kaynağına, kalıcılığına ve servet politikası ile ne ölçüde taharri altına alınabileceğine dayalı değerlendirmeler dikkate alınarak, temkinli benzeri yaklaşımla sürdürülebilir karşılık istikrarı hedefine ulaşılması odağında belirlenecektir.

Dünyalık politikasında sürdürülebilir fiyat istikrarı hedefi doğrultusunda finansal istikrara müteveccih riskleri dahi gözeten liralaşma odaklı bir yaklaşım sergilenmeye bitmeme edilecektir. Kredilerin büyüme hızı ve erişilen finansman kaynaklarının amacına akıllıca şekilde konuşu canlılık ile buluşması yakından izleme edilmektedir.

Kurul, yaşanan felaketin etkilerinin yeryüzü bağan seviyelere indirilmesi ve mukteza dönüşümün desteklenmesi için makul mali koşulların oluşmasını önceliklendirecektir. Bu çerçevede, bulunan destekleyici önlemlere melfuf olarak, 2023 Yılı Mal Politikası ve Liralaşma Stratejisi’nde paylaşılan, likidite koşullarını destekleyici araçların gerektiğinde güncellenmesi konusu değerlendirmeye alınmıştır.

Endüstri üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki çoğalma trendinin sürdürülmesi açısından finansal koşulların destekleyici olması hareket sonrasında henüz bile yetişkin ayla gelmiştir. Bu çerçevede Kurul, yöntem faizinin 50 temel fakül düşürülmesine değişmeyen vermiştir. Kurul, bu ölçülü tenzilat sonrası mal politikası duruşunun değer istikrarı ve mali istikrarı koruyarak deprem sonrası vacip toparlanmayı tavlandırmak üzere ehliyetli olduğu görüşündedir. Depremin 2023 yılının geçmiş yarısındaki etkileri yakından izlem edilecektir.

TCMB, fiyat istikrarının kalıcı ve sürdürülebilir bire bir şekilde kurumsallaşması amacıyla Liralaşma Stratejisi’ni birlik unsurlarıyla uygulayacaktır. Kurul, 2023 Yılı Para Politikası ve Liralaşma Stratejisi metninde belirttiği amacıyla, akçasal nakil mekanizmasının etkinliğini destekleyecek araçlarını kararlılıkla kullanmaya bitmeme edecek ve fonlama kanalları özellikle atılmak için cemi siyaset açacak setini liralaşma hedefleriyle eğlenceli ayla getirecektir.Bu süreçte, siyasa araçlarının Türk lirası tevdiat gelişiminin desteklenmesi, Çıplak Ortalık İşlemleri fonlamasının güvence yapısında Türk lirası cinsi varlıkların artırılması, fonlamanın kompozisyonunda servet takası (swap) ağırlığının azaltılması ve döviz rezervlerinin güçlendirilmesi istikametinde geliştirilmesine odaklanılmaktadır.

Uzun vadeli, sabit getirili ve Türk lirası varlıklara talebin yükselerek nema eğrisinin parasal aktarımın etkinliği yönündeki seyri yakından izlenmektedir. Kurul, kredilerin büyüme hızıyla gelişigüzel, hedefli alanlarda ongunluk kazanımları sağlayan kredilerin finansman maliyetlerinin üstelik aktarımın korunmasını sağlayacak şekilde gelişimini gözetecektir.

Bu çerçevede, Türk lirası likiditesinde ve dağılımında yaşanan gelişmelerin mevduat ve cesaret fiyatlamaları üzerindeki etkileri, döviz kurundaki gelişmelerin enflasyon üzerindeki etkileri, düzey korumalı tevdiat ürünlerine yönelik gelişmelerin olumsuz servet ikamesi, döviz piyasalarının derinliği ve istikrarı ile eşit istikrarı üzerindeki etkileri analiz edilmekte ve vacip siyasa tedbirleri oluşturulmaya devam edilmektedir.

TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda sürekli düşüşe meni eden ruhlu göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzdelik 5 hedefine ulaşıncaya büyüklüğünde elindeki tam araçları kararlılıkla kullanmaya bitmeme edecektir.

Fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak abra, talih risk primlerindeki düşüş, olumsuz servet ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artım eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı adına gerilemesi vasıtasıyla makroekonomik istikrarı ve mali istikrarı olumlu etkileyecektir. Sonunda, envestisman, üretim ve istihdam artışının dimdik ve sürdürülebilir bir şekilde devamı amacıyla uygun temel taşı oluşacaktır.

Asamble, bedel istikrarının sağlanması için, kıpırdak ayrımsız siyaset koordinasyonuyla tam paydaşları içeren bütüncül ayrımsız oylumlu siyasa bileşimi oluşturulmasını desteklemektedir.

Asamble, kararlarını belirgin, öngörülebilir ve bilim odaklı bire bir çerçevede almaya bitmeme edecektir.” – İSTANBUL