ŞIRNAK’ta geleneksel yöntemlerle hazırlanan üzüm pekmezinin istihsal süreci başladı. 11 tuhaf üzümün yetiştiği Uludere ilçesinde bağ ve bahçelerde bolca üretilen Behdini ve Kıtılneyfs üzümleri pekmez amacıyla, değişik çeşitler birlikte kurutmalık kendisine yeğleme ediliyor. Kilosu 150 TL’den satılan pekmezin üretildiği bu 2 çeşit üzümün coğrafi belen tescili alması amacıyla de Dicle Kalkınma Ajansı’na proje sunuldu.
Şırnak’ın üzümüyle adlı olan ve Bılbizeki, Reşeşik, Zeynebi, Kerkuş, Mor, Tayfi, Negatik, Dendar, Şehzay, Kıtılneyfs ile Behdini (Zerok) kabilinden 11 tuhaf üzümün yetiştirildiği Uludere ilçesinde anadan görme yöntemlerle hazırlanan pekmez mesaisi başladı. Meyveli köyünde 15 dekar alanda köylülerin oluşturduğu bağlarda yetişen üzümler dokuz canlı süreçlerden geçerek pekmeze dönüştürülüyor. İlçede ilişki ve bahçelerde çokça miktarda üretilen Behdini ve Kıtılneyfs üzümleri pekmez amacıyla, ayrıksı çeşitler da kurutmalık olarak yeğleme ediliyor. Rabıt sahipleri önceki üzümleri toplayıp çuvallara doldurarak kille harmanlıyor. Tıpkı süre çuvalda muntazır üzümler ezilip suyu çıkarılıyor. Elde edilen suyu balaban kazanlara aktarılarak odun ateşinde, kıvama gelene büyüklüğünde köpürme süreci geçiriyor, yaklaşık 5 günce soğuma ve dinlendirme aşamasından geçiyor. 8 kilogram üzümden 1 kilo elde edilen ve bölgede natürel merhem kendisine dahi mergup pekmezin kilosu 150 TL’den satılıyor.
COĞRAFİ İŞARET PROJESİ
Ekincilik ve Orman İlçe Müdürü Maksat İnan, ilçenin üzümleriyle adlı olduğunu vurgulayarak, Toplamda 11 kök üzümün bulunduğu benzeri ilçeye sahibiz. Yemişli’bile 15 hektar alanda üzüm yetiştiriliyor. Bu üzüm Behdini üzümü kendisine adlandırılıyor. Aileler, özellikle sofralık, kurutma ve pekmez üzümü yerine hem ev tüketimi üzere hem de piyasaya satarak geçimlerini sağlamaktadırlar. Bölgenin üzümü için icap GAP İdaresi’ne, gerekse Ekincilik ve Orman Bakanlığı’na sunacağımız projelerle melez domuzlarından müzaheret etmek amacıyla çalışmalar yapıyoruz. Tıpkısı birlikte bu 2 üzümün coğrafi işaret alması için Dicle Kalkınma Ajansı’na projemizi sunduk. İnşallah bu 2 üzümü himaye altına alacağız. Vatandaşlarımızın ve çiftçilerimizin geçimlerini bulmak için çalım yerine elimizden geleni yapmaktayız diye niteleyerek konuştu.
Ilişki sahibi Yahya Oslu, sabahleyin er saatlerde bağa geldiklerini rapor ederek, Üzümümüzü topluyoruz. Pekmezlik olanı buraya getirip eziyoruz. Hoşgörüsüz kalanını kurutmalık olarak seçiyoruz. Benzeri kısmını üstelik satıyoruz. Kestirmece 7 dönüm arazide bağcılık yapıyorum. Temas sülale tahminî 50 ile 100 litre pekmez yapıyor. Köyümüzün tamamından değme yıl kısaca 6 titrem pekmez çıkıyor ifadelerini kullandı.
