Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Birim Kirişci, Türkiye’nin sunma efdal, dünyanın beşinci sunu efdal barajı olan Yusufeli Barajı’nda su seviyesinin 73 metreye ulaştığını belirterek, “Bundan sonraki süreçte, kontrollü yerine su depolanmasına devam edilecektir. Baraj rezervuarında günce azami 1 metre su yükselmesi olacak şekilde 20 Ağustos 2023 tarihinde sınav üretimine başlanmasını planlamaktayız. 390 günün böylelikle da barajın maksimal pres kotu olan 710 metreye ulaşılarak, tamam kapasiteyle erke üretimine başlanacaktır” dedi.

275 metrelik yüksekliği çift eğrilikli beton tümsekli barajlar kategorisinde Türkiye’nin yer yüksek, dünyanın beşinci yer faziletli barajı olan Yusufeli Barajı’nda su seviyesi 73 metreye ulaştı. 34 milyar TL’ye mal olan ve 2,5 milyon kişinin 1 almanak enerji ihtiyacını karşılayacak düzeyde mensur edilen Yusufeli Barajı’nda 20 Ağustos 2023 tarihinde imtihan üretimine başlanacak. 710 metreye ulaşılarak, cemi kapasiteyle enerji üretimine başlanacak olan Yusufeli Barajı, 750 bin nüsha domestik ve milli araba TOGG’un enerjisini üretebilecek.

Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Ünite Kirişci, 22 Teşrinisani tarihinde Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla düzenlenen merasim sonrası akarsu tutmaya başlayan Yusufeli Barajı’nda incelemelerde bulundu. Baraj gövdesi ve santral bölümünde tetkik işleyen Icra Vekili Kirişci, matbuat mensuplarına açıklamalarda bulundu.

2002 yılında 276 olan baraj sayısının 992 adede ulaştığını ifade fail Nazır Kirişci, “Teferruatlı ve zorlu bir sürecin ardından tamamlanan mühendislik harikası bu dev eser, proje, yapım, elektromekanik, kamulaştırma, baştan iskân ve ayrıksı faaliyetlerin maliyetleri ile toplamda 34 milyar TL’ye mülk olmuştur. Ülkemizin sunu faziletli barajı olan Yusufeli, 275 metrelik yüksekliği koşa eğrilikli beton tümsekli barajlar kategorisinde dünyanın bile 5. sunu yüksek barajıdır. Mühendislik dehası namına ifade edebileceğimiz bu anıtsal im; insanımızın inandığında neler yapabileceğini geleceğe gösterecektir. Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Deriner, Ermenek, Mukaar, Reyhanlı, Çine Adnan Menderes ve Akköprü kabilinden dev tesisler bu barajlarımızdan vakit kaybetmeden birkaçıdır. AK Öğür Hükümetleri döneminde düz yazı edilen bu projelerin kâffesi çokça önemlidir ama Yusufeli Barajı ve HES, görkemi ve ihtişamıyla Türkiye Yüzyılı’nın sembol eserlerinden biridir” diyerek konuştu.

“Yusufeli Barajı ve HES, 750 bin skor domestik ve milli makine TOGG’un enerjisini üretebilecek kapasitededir”

Çoruh’un incisi Yusufeli Barajı’nın Türkiye Yüzyılı’nın enerjisini üreteceğini dile getiren Bakan Kirişci, “Türk mühendislerinin hatır teri olan Yusufeli Barajı’nda hareketlilik üretimine bu yılın Mesafe ayında veya 2024 yılı Küçük Ay ayında bilcümle kapasiteyle başlanması planlanmaktadır. Barajımızın müesses gücü 558 MW, almanak ortalama erke üretimi ise 1 bilyon 900 milyon kilowatsaattir. Bu hacim, 2,5 milyon kişinin 1 almanak enerji ihtiyacını karşılayacak düzeydedir. Bu üretim miktarı, Antalya büyüklüğünde balaban benzeri şehrin almanak enerji ihtiyacının karşılanması anlamına gelmektedir. Yusufeli Barajı ve HES, 750 bin adet domestik ve milli araba TOGG’un enerjisini üretebilecek kapasitededir. Bu şanlı yapı, üreteceği erke ile ekonomimize yıllık 5 bilyon TL katma değer sağlayacaktır. Yusufeli Barajı ve HES, aşağısında kâin barajların arz faziletkâr verimle çalışması için Çoruh Nehri’nin atak rejimini kalibraj yeteneğine erbap yegane ambarlama tesisidir. Yusufeli Barajı mansabındaki Artvin, Deriner, Borçka ve Muratlı barajlarının erke üretim kapasitelerini kısaca yüzdelik 15 arttıracaktır. Yusufeli Barajı ve HES’in devreye alınmasıyla alay malay ülkemizin bütün hidroelektrik enerji üretim kapasitesi yüzde 2 oranında artacaktır. Yusufeli Barajı Çoruh Nehri’nin getireceği rusubatı koca ölçüde sara, değişik barajların ömrünün uzamasına çevirici olacak ve Çoruh Nehri’nde oluşabilecek aşırı riskini üstelik azaltacaktır” şeklinde konuştu.

“Şu ana büyüklüğünde 73 milyon metreküp akarsu depolanmış ve su düzeyi 73 metreye yükselmiştir”

390 günün böylecene bile barajın maksimal işletme kotu olan 710 metreye ulaşılarak, bilcümle kapasiteyle erke üretimine başlanacağını aktaran Bakan Kirişci, “Yusufeli Barajı’nda 22 Teşrinisani 2022’birlikte Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın şahsen katılım ve talimatlarıyla akarsu tutulmaya başlanmıştır. Şu asıl büyüklüğünde 73 milyon metreküp su depolanmış ve su düzeyi 73 metreye yükselmiştir. Bundan ahir süreçte, kontrollü kendisine akarsu depolanmasına bitmeme edilecektir. Baraj rezervuarında günce maksimal 1 metre su yükselmesi olacak şekilde 20 Ağustos 2023 tarihinde sınav üretimine başlanmasını planlamaktayız. 390 günün böylecene bile barajın azami pres kotu olan 710 metreye ulaşılarak, eksiksiz kapasiteyle erke üretimine başlanacaktır. Toplanmış ambarlama hacmi kısaca 2,1 milyar metreküp olan barajda biriktirilecek, akarsu miktarı ise İzmir’in 6 yılda tükettiği içmece ve istimal suyuna eşittir” diye konuştu.

“Yusufeli ilçemizin baştan inşasında burada aktif vatandaşlarımızın dahi görüşlerini alarak planladık”

Sakut, Tekkale ve Yansıtıcılar mevkilerinde yapılan icraat neticesinde 2 bin 698 ev ve 323 dükkan inşaatının tamamlandığını kaydeden Bakan Kirişci, “Yusufeli ilçemizin baştan inşasında burada kıpırdak vatandaşlarımızın üstelik görüşlerini alarak planladık. Buradaki inşaat çalışmalarımıza hiçbir mağdurluk oluşturmadan ve doğal yaşamı gözeterek iri benzeri titizlikle bitmeme ediyoruz. Yusufeli Barajı ve HES Projesi ile baştan yerleşme çalışmaları ile bozuk iskân namına göre henüz çağcıl tıpkısı şehirleşmeye topluluk ve bir nice yönüyle benzer oluşum edecek kullanılmamış iskân yerleri kuruldu. Sosyal tesisler, kamu binaları ve doğruluk sahipleri amacıyla yapılan göz inşaatları tamamlanmıştır. Yusufeli’nin baştan yerleşimini planlarken, anadan görme ve kültürel site yaşamının korunmasına evleviyet verdik. Burada, son yıllarda eksiksiz dünyada az çok ilişki gören, doğayla, çevreyle dost, rahat, ağır site modelini benimsedik. Bu benzer gerçekte bizim cennetten tıpkısı köşe olan Karadeniz bölgemizin ve adamakıllı Artvin’imizin özgün kimliğine birlikte yeryüzü uygun modeldi. Burada çevreye, doğaya ehemmiyet verdiğimiz kabilinden, tek vatandaşımızın, tek konuda kıygın olmaması amacıyla ilgilendiren özge Bakanlıklarla dahi mümasil bir işbirliği ve koordinasyon içerisinde, hassasiyetle ve kararlılıkla çalışıyoruz. Sakut, Tekkale ve Yansıtıcılar mevkilerinde yapılan icraat neticesinde 2 bin 698 ev ve 323 dükkan inşaatı tamamlandı. Tekkale, Çevreli, İşhan, Yeniköy, Çeltikdüzü, Yer Meşesi, Irmakyanı köylerinde 507 konut ve 10 dükkan bitti. Köylerde tarım faaliyetleri üzere 400 çevrilmiş Milli Gayrimenkul Tebliğine bakarak kaynak arazileri verilmektedir. Bu arazilerin tesfiye çalışmaları DSİ eliyle yapılmıştır. Muhtelif sebeplerle hak sahibi olamayan yahut mevcutta yaptığı ticari faaliyete makul dükkan kurası çekemeyen ve depo ihtiyacı olan vatandaşlarımız için Yusufeli Belediyesi üzerinden Mekân, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızca eskimemiş yerleşme yerindeki uygun arsalarda direnç yapı edilmektedir. İhtiyaç mahsus arazilerde düzeltme ve irtifak duvarı çalışmaları dahi esasen DSİ yoluyla yapılmaktadır. Yer, Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tahsis edilen ödenekle Artvin Valiliğince 38 nüsha alışılagelen dükkan tenkis edilip inşaatına başlanmıştır. 25 nüsha yoz uran tipi dükkanın tenkis hazırlıkları üstelik devam etmektedir. Yusufeli Belediyesi tarafından birlikte 51 dükkan ve 23 şube inşaatı ihale edilerek inşaat çalışmalarına başlanmıştır. Aynı posta daha vurgulamak istiyorum: Dizge müsterih olsun, burada tek ayrımsız vatandaşımız üstelik kıygın edilmeyecektir” ifadelerini kullandı.

“Toplam 105 bin dikme dikildi”

Eskimemiş Yusufeli yerleşim merkezini yemyeşil benzeri görünüme kavuşturmak amacıyla çalışmaların sürdüğünü vurgulayan Bakan Kirişci, “Cumhurbaşkanımızın talimatları çerçevesinde, kullanılmamış Yusufeli iskân merkezini yemyeşil bire bir görünüme dolamak için ağaçlandırma çalışmalarımızı üstelik serian sürdürüyoruz. Zira biliyorsunuz Karadeniz – Artvin yeşiliyle kamu dünyada tanınır: Burada yeşilin binbir tonunu ahzetmek mümkündür. Biz üstelik buna uygun biçimde yeni Yusufeli’ni yeşiliyle, doğaya arkadaş, anadan görme mimariye akla yatkın gündeş yapıları ve toplumsal tesisleriyle Artvin’in ve bölgemizin genişlik gözde yerleşim yerlerinden biri olmasını istiyor, bu hedefle çalışıyoruz. Burada başlattığımız ağaçlandırma çalışmaları ile beş altı sene zarfında kullanılmamış Yusufeli ilçemizi inşallah yemyeşil bire bir görünüme kavuşturacağız. DSİ vasıtasıyla bugüne kadar burada 14 bin 250 skor ongun dikildi. Buna arttırma yerine 30 bin metrekare daha çim ekimi yapılması hedeflenmektedir. Ayrıca Orman Havza Müdürlümüzce 81 bin 280 fidanın ve aynı kısmı eski yerleşimden sökülüp kullanılmamış yerleşme namına taşınan 9 bin 70 ağacın dikimi yapılmıştır. Toplam 105 bin dikme dikildi” dedi.

“Bereketli toprakların su altında kalmasına müsaade vermedik”

Baraj gölü altında kalacak olan 1 milyon metreküp mümbit ekincilik toprağının yıpranmamış iskân hesabına taşındığını tamlayan Nazır Kirişci, “Buradaki tarım arazilerini dahi dikkatle değerlendiriyoruz. Bereketli toprakların akarsu altında kalmasına müsaade vermedik. Bunun için baraj gölü altında kalacak olan 1 milyon metreküp verimli tarım toprağını yeni yerleşme hesabına taşıdık. 600 bin metreküp toprağın elan hicret çalışmaları ise devam etmektedir. Ülkemizin bir avuç toprağının dahi batkı olmasına müsaade etmeyiz. Tarıma makul bereketli topraklar ve suyun mübarek kullanımı AK Tümen hükümetlerimizin ve Bakanlığımızın al çizgisidir. Antrparantez sular altında kalacak olan 2 bin nüsha mezarlık bile kaymakamlık merkezi ve köylerde eskimemiş bamyatarlası alanlarına taşınmıştır. Göç aşamasında hane başına 3 bin TL taşınma yardımında bulunulmuştur. İlçe merkezi ve köylerde hayvancılıkla uğraşan vatandaşlarımıza Kasaba, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca kaynak arazilerden ahır, mandıra yapılması için araziler tahsis edilmektedir. Bozuk kaymakamlık merkezinde tekil kendisine hayvan yetiştiren vatandaşlarımız amacıyla DSİ Umumi Müdürlüğümüzün altyapısını hazırladığı bölgede belediye eliyle ahırlar yapılmıştır. Çok sayıda büyükbaş efsanevi yetiştiriciliği yapan vatandaşlarımız amacıyla dahi belirlenen kayran düzenlemeleri yine DSİ’nin makineleri ile yapılmaktadır. Yusufeli’nde iskân yeri çalışmalarını yürütürken çıkmaz hayvanlarını üstelik unutmadık. STK’larla iş birliği ortamında Ardanuç ilçesinde zarfında ameliyathanesi birlikte mevcut hayvan çokluk merkezi yapıldı. Sakat Yusufeli ilçemizde ateş parçası kestirmece 500 çıkmaz köpeği toplanarak buraya götürülmüştür” şeklinde konuştu.

Icra Vekili Kirişci, “Bu dev proje ile yemeden içmeden benzeri baraj nesir edilmemiştir. Yusufeli Barajı ve HES projesinde 110 kilometre misil, 46 sayı tünel, 23 nüsha güreşçi köprüsü ve 141 adet küşat mensur edilmiştir. Bir kıyas yazmak gerekirse; Cumhuriyet Altını tarihi süresince 2002 yılına büyüklüğünde 79 yılda Türkiye’üstelik bütün 50 kilometre tünel mamul. Sadece Yusufeli Barajı ve HES projesinde ise 62 kilometre tünel nesir edilmiştir” ifadelerini kullandı. – ARTVİN