Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Ünite Kirişci, Türkiye’nin bildirme faziletkâr, dünyanın beşinci arz erdemli barajı olan Yusufeli Barajı’nda su seviyesinin 73 metreye ulaştığını belirterek, “Bundan ahir süreçte, kontrollü kendisine su depolanmasına bitmeme edilecektir. Baraj rezervuarında günce maksimum 1 metre su yükselmesi olacak şekilde 20 Ağustos 2023 tarihinde imtihan üretimine başlanmasını planlamaktayız. 390 günün böylece da barajın maksimum işletme kotu olan 710 metreye ulaşılarak, tekmil kapasiteyle enerji üretimine başlanacaktır” dedi.

275 metrelik yüksekliği koşa eğrilikli beton kemer barajlar kategorisinde Türkiye’nin yeryüzü faziletkâr, dünyanın beşinci yer yüksek barajı olan Yusufeli Barajı’nda su seviyesi 73 metreye ulaştı. 34 bilyon TL’ye mülk olan ve 2,5 milyon kişinin 1 almanak enerji ihtiyacını karşılayacak düzeyde mensur edilen Yusufeli Barajı’nda 20 Ağustos 2023 tarihinde sınav üretimine başlanacak. 710 metreye ulaşılarak, kamu kapasiteyle enerji üretimine başlanacak olan Yusufeli Barajı, 750 bin skor domestik ve milli otomobil TOGG’un enerjisini üretebilecek.

Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Birim Kirişci, 22 Teşrinisani tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla planlı merasim sonrası akarsu tutmaya başlayan Yusufeli Barajı’nda incelemelerde bulundu. Baraj gövdesi ve santral bölümünde tetkik fail Nazır Kirişci, basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.

2002 yılında 276 olan baraj sayısının 992 adede ulaştığını tabir fail Vekil Kirişci, “Tafsilatlı ve güçlü tıpkı sürecin peşi sıra tamamlanan mühendislik harikası bu dev işaret, proje, inşaat, elektromekanik, kamulaştırma, baştan yerleşim ve gayrı faaliyetlerin maliyetleri ile toplamda 34 bilyon TL’ye dünyalık olmuştur. Ülkemizin arz faziletkâr barajı olan Yusufeli, 275 metrelik yüksekliği koşa eğrilikli beton kemer barajlar kategorisinde dünyanın bile 5. yeryüzü erdemli barajıdır. Mühendislik dehası olarak rapor edebileceğimiz bu anıtsal yayın; insanımızın inandığında neler yapabileceğini geleceğe gösterecektir. Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Deriner, Ermenek, Içbükey, Reyhanlı, Çine Adnan Menderes ve Akköprü gibi dev tesisler bu barajlarımızdan yalnız birkaçıdır. DÜRÜST Parti Hükümetleri döneminde inşa edilen bu projelerin hepsi çok önemlidir amma Yusufeli Barajı ve HES, görkemi ve ihtişamıyla Türkiye Yüzyılı’nın öncü eserlerinden biridir” diye niteleyerek konuştu.

“Yusufeli Barajı ve HES, 750 bin adet evcil ve milli araba TOGG’un enerjisini üretebilecek kapasitededir”

Çoruh’un incisi Yusufeli Barajı’nın Türkiye Yüzyılı’nın enerjisini üreteceğini dile getiren Icra Vekili Kirişci, “Türk mühendislerinin bellek teri olan Yusufeli Barajı’nda zindelik üretimine bu yılın Mesafe ayında veya 2024 yılı Küçük Ay ayında tamlık kapasiteyle başlanması planlanmaktadır. Barajımızın yerleşmiş gücü 558 MW, almanak sayı farkı erke üretimi ise 1 milyar 900 milyon kilowatsaattir. Bu tutar, 2,5 milyon kişinin 1 almanak erke ihtiyacını karşılayacak düzeydedir. Bu istihsal miktarı, Antalya büyüklüğünde balaban ayrımsız şehrin almanak erke ihtiyacının karşılanması anlamına gelmektedir. Yusufeli Barajı ve HES, 750 bin adet yerel ve milli makine TOGG’un enerjisini üretebilecek kapasitededir. Bu muhteşem tesis, üreteceği enerji ile ekonomimize yıllık 5 bilyon TL eklenmiş derece sağlayacaktır. Yusufeli Barajı ve HES, aşağısında bulunan barajların en faziletli verimle çalışması için Çoruh Nehri’nin atak rejimini kalibraj yeteneğine ehil yegane depolama tesisidir. Yusufeli Barajı mansabındaki Artvin, Deriner, Borçka ve Muratlı barajlarının erke üretim kapasitelerini kısaca yüzdelik 15 arttıracaktır. Yusufeli Barajı ve HES’in devreye alınmasıyla birlikte ülkemizin toplanmış hidroelektrik erke istihsal kapasitesi yüzde 2 oranında artacaktır. Yusufeli Barajı Çoruh Nehri’nin getireceği rusubatı mefret ölçüde yilbik, diğer barajların ömrünün uzamasına araç olacak ve Çoruh Nehri’nde oluşabilecek ölçüsüz riskini bile azaltacaktır” şeklinde konuştu.

“Şu asıl kadar 73 milyon metreküp akarsu depolanmış ve su seviyesi 73 metreye yükselmiştir”

390 günün böylecene de barajın maksimum pres kotu olan 710 metreye ulaşılarak, cümle kapasiteyle erke üretimine başlanacağını aktaran Icra Vekili Kirişci, “Yusufeli Barajı’nda 22 Son Teşrin 2022’de Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın şahsen iştirak ve talimatlarıyla su tutulmaya başlanmıştır. Şu temel büyüklüğünde 73 milyon metreküp su depolanmış ve su düzeyi 73 metreye yükselmiştir. Bundan ahir süreçte, kontrollü namına akarsu depolanmasına bitmeme edilecektir. Baraj rezervuarında günce maksimum 1 metre akarsu yükselmesi olacak şekilde 20 Ağustos 2023 tarihinde imtihan üretimine başlanmasını planlamaktayız. 390 günün böylelikle da barajın azami pres kotu olan 710 metreye ulaşılarak, yekpare kapasiteyle erke üretimine başlanacaktır. Bütün ambarlama hacmi kısaca 2,1 milyar metreküp olan barajda biriktirilecek, akarsu miktarı ise İzmir’in 6 yılda tükettiği içme ve istimal suyuna eşittir” diye konuştu.

“Yusufeli ilçemizin yeniden inşasında burada tüvana vatandaşlarımızın üstelik görüşlerini alarak planladık”

Sakut, Tekkale ve Yansıtıcılar mevkilerinde yapılan çalışmalar neticesinde 2 bin 698 basamak ve 323 dükkan inşaatının tamamlandığını kaydeden Vekil Kirişci, “Yusufeli ilçemizin baştan inşasında burada hareketli vatandaşlarımızın dahi görüşlerini alarak planladık. Buradaki inşaat çalışmalarımıza tek mağduriyet oluşturmadan ve doğal yaşamı gözeterek şişman tıpkısı titizlikle devam ediyoruz. Yusufeli Barajı ve HES Projesi ile baştan iskân çalışmaları ile sakat iskân namına bakarak henüz modern bir şehirleşmeye eş ve bir nice yönüyle kat sayı oluşum edecek kullanılmamış yerleşim yerleri kuruldu. Içtimai tesisler, kamu binaları ve hak sahipleri üzere yapılan hane inşaatları tamamlanmıştır. Yusufeli’nin yeniden yerleşimini planlarken, anadan görme ve kültürel şehir yaşamının korunmasına evleviyet verdik. Burada, son yıllarda birlik dünyada az çok bağ gören, doğayla, çevreyle bacanak, asude, bunaltıcı site modelini benimsedik. Bu benzer esasta bizim cennetten aynı köşe olan Karadeniz bölgemizin ve iyicene Artvin’imizin özgün kimliğine üstelik arz akla yatkın modeldi. Burada çevreye, doğaya ehemmiyet verdiğimiz kadar, tek vatandaşımızın, tek konuda kıygın olmaması için ilgilendiren değişik Bakanlıklarla dahi andıran bire bir işbirliği ve koordinasyon içerisinde, hassasiyetle ve kararlılıkla çalışıyoruz. Sakut, Tekkale ve Yansıtıcılar mevkilerinde yapılan çalışmalar neticesinde 2 bin 698 göz ve 323 dükkan inşaatı tamamlandı. Tekkale, Çevreli, İşhan, Yeniköy, Çeltikdüzü, Meşecik, Irmakyanı köylerinde 507 göz ve 10 dükkan bitti. Köylerde tarım faaliyetleri üzere 400 dar Milli Taşınmazlar Tebliğine göre hazine arazileri verilmektedir. Bu arazilerin tesfiye çalışmaları DSİ aracılığıyla yapılmıştır. Türlü sebeplerle doğruluk sahibi olamayan yahut mevcutta yaptığı ticari faaliyete akla yatkın dükkan kurası çekemeyen ve depo ihtiyacı olan vatandaşlarımız üzere Yusufeli Belediyesi üzerinden Mekân, Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızca kullanılmamış iskân yerindeki akıllıca arsalarda dayanma üretim edilmektedir. İhtiyaç mahsus arazilerde tashih ve dayanma duvarı çalışmaları bile gine DSİ yoluyla yapılmaktadır. Yer, Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tahsis edilen ödenekle Artvin Valiliğince 38 nüsha alışılagelen dükkan tenkis edilip inşaatına başlanmıştır. 25 skor tezyifkâr uran tipi dükkanın ihale hazırlıkları birlikte bitmeme etmektedir. Yusufeli Belediyesi vasıtasıyla üstelik 51 dükkan ve 23 idarehane inşaatı ihale edilerek yapım çalışmalarına başlanmıştır. Bir posta henüz vurgulamak istiyorum: Cümle müsterih olsun, burada tek benzeri vatandaşımız de kıygın edilmeyecektir” ifadelerini kullandı.

“Hep 105 bin ongun dikildi”

Yeni Yusufeli iskân merkezini yemyeşil benzeri görünüme sarmak için çalışmaların sürdüğünü vurgulayan Icra Vekili Kirişci, “Cumhurbaşkanımızın talimatları çerçevesinde, bakir Yusufeli iskân merkezini yemyeşil bire bir görünüme kavuşturmak amacıyla ağaçlandırma çalışmalarımızı birlikte lahzada sürdürüyoruz. Çünkü biliyorsunuz Karadeniz – Artvin yeşiliyle cemi dünyada tanınır: Burada yeşilin binbir tonunu sarmak mümkündür. Biz birlikte buna akla yatkın biçimde eskimemiş Yusufeli’ni yeşiliyle, doğaya dost, geleneksel mimariye akıllıca gündeş yapıları ve toplumsal tesisleriyle Artvin’in ve bölgemizin yer gözde iskân yerlerinden biri olmasını istiyor, bu hedefle çalışıyoruz. Burada başlattığımız ağaçlandırma çalışmaları ile beş altı sene içre eskimemiş Yusufeli ilçemizi inşallah yemyeşil aynı görünüme kavuşturacağız. DSİ eliyle bugüne büyüklüğünde burada 14 bin 250 skor ongun dikildi. Buna arttırma yerine 30 bin metrekare elan çim ekimi yapılması hedeflenmektedir. Antrparantez Orman Kesim Müdürlümüzce 81 bin 280 fidanın ve benzeri kısmı çarkıt yerleşimden sökülüp kullanılmamış yerleşme hesabına taşınan 9 bin 70 ağacın dikimi yapılmıştır. Hep 105 bin ongun dikildi” dedi.

“Verimli toprakların su altında kalmasına müsaade vermedik”

Baraj gölü altında kalacak olan 1 milyon metreküp mümbit ekincilik toprağının yıpranmamış yerleşme yerine taşındığını belirten Icra Vekili Kirişci, “Buradaki tarım arazilerini bile dikkatle değerlendiriyoruz. Bol toprakların akarsu altında kalmasına izin vermedik. Bunun için baraj gölü altında kalacak olan 1 milyon metreküp mümbit ekincilik toprağını yeni yerleşim adına taşıdık. 600 bin metreküp toprağın elan hicret çalışmaları ise devam etmektedir. Ülkemizin ayrımsız apaz toprağının birlikte hüsran olmasına cevaz etmeyiz. Tarıma elverişli eli nimetli topraklar ve suyun mübarek kullanımı AK Fırka hükümetlerimizin ve Bakanlığımızın al çizgisidir. Antrparantez sular altında kalacak olan 2 bin nüsha mezarlık bile kaymakamlık merkezi ve köylerde bakir bamyatarlası alanlarına taşınmıştır. Hicret aşamasında gömlek başına 3 bin TL barhana yardımında bulunulmuştur. İlçe merkezi ve köylerde hayvancılıkla uğraşan vatandaşlarımıza Mekân, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca hazne arazilerden dam, mandıra yapılması için araziler tahsis edilmektedir. Sakat kaymakamlık merkezinde tekil namına efsanevi yetiştiren vatandaşlarımız için DSİ Umumi Müdürlüğümüzün altyapısını hazırladığı bölgede şehremaneti tarafından ahırlar yapılmıştır. Çok sayıda kocabaş hayvan yetiştiriciliği işleyen vatandaşlarımız üzere birlikte belirlenen düzlük düzenlemeleri yine DSİ’nin makineleri ile yapılmaktadır. Yusufeli’nde yerleşim yeri çalışmalarını yürütürken sokak hayvanlarını dahi unutmadık. STK’larla iş birliği ortamında Ardanuç ilçesinde süresince ameliyathanesi dahi bulunan hayvan çokluk merkezi yapıldı. Sakat Yusufeli ilçemizde hayatiyetli tahminî 500 çıkmaz köpeği toplanarak buraya götürülmüştür” şeklinde konuştu.

Nazır Kirişci, “Bu dev proje ile hoppadak benzeri baraj mensur edilmemiştir. Yusufeli Barajı ve HES projesinde 110 kilometre defa, 46 adet tünel, 23 adet güreşçi köprüsü ve 141 nüsha menfez inşa edilmiştir. Benzeri kıyas fethetmek gerekirse; Cumhuriyet tarihi süresince 2002 yılına kadar 79 yılda Türkiye’de toplam 50 kilometre tünel işlenmiş. Takkadak Yusufeli Barajı ve HES projesinde ise 62 kilometre tünel inşa edilmiştir” ifadelerini kullandı. – ARTVİN